మారుమహబూబు అలీఖాక్.
189
విడువఁబడిన వేళలనో అతనికి మనోవ్యాకులమువలన ముఖమం తయును దెల్ల బడిపోవుచుండెడిది. అతఁడు మరలఁ దనయజ మానుని దనయెడ సుముఖుని .. జేసీకొన లేనని కొంచెమించు మించుగ నిరాశఁ జెందియుండినను ప్రభుభక్తియం దేమాత్ర మును గొఱఁతవడనివాఁడై తన ప్రభువున కుపయోగమగు విషయ మేమిచేయవలసినచ్చినను సిద్ధముగనుండెను.” నైజామునకు సాలారు నెడ ఇంతమనోగతమగు విము ఖత్వముండియు నతఁడు మహా సమర్థుండగుటం జేసి యతనిని దొలఁగింపక సమానింప దొడఁగెను.
సూరుమహబూబు అలీఖాన్ (1889-1911).
1869 సంవత్సరము ఫిబ్రవరి మాసములో నైజాము అఫజల్ ఉద్ దౌలామృతుఁ డయ్యెను. అతనికి రెండు సంవత్సర ముల వయస్సుగల కుమారుఁడుండెను. ఆకుమారుఁడేసూర్ మహబూబ్ ఆలీఖాన్, తండ్రిమరణ మందిన నాఁటిరాత్రియె ఇతఁడు నైజాముగఁ బ్రకటింపఁబడెను. ఈతఁడు ఉచిత వయ స్కుఁడయి రాజ్యభారము నిర్వహించుకొనుటకు శక్తిగల వాఁడగు వఱకును నవాబు నర్ సాలార్ జంగును నవాబుషంష్ ఉల్ ఉమ్రాయును. సహపాలకులుగ (Co-regents) నేమింపఁ బడిరి. ఇంత కాలము నైజాము కట్టుబడికిలోనై తనకు నుత్తమ ములని ..తోచిన నంస్కారముల నెల్లయును - జేయ లేకుండిన సర్ సాలారునకు నవీన స్వాతంత్ర్యము గొంత యలవడెను..
