212
కథలు - గాథలు * చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి
ఆయీ పొగచుట్టలలో చిలక కొట్లు వుండడం గలదు - చిలకకొట్లు అంటే కొంతవఱకుకాల్చి తక్కినశేషం కాలాంతరమందు కాల్చుకోవచ్చునని భద్రపరచిన బాపతన్న మాట. ఆలాటివాటిని నిమ్నజాతి బీదలు వాడతారు. చిలకకొట్టు యే ద్వారబంధం సందులోనుంచో కిందఁబడితే దాన్ని చీపురుకట్టతో తుడిచివేస్తూ వుండఁగా అది గురువుగారు దాఁచుకున్న దన్నసంగతి యెఱిఁగిన శిష్యుఁడు నివారిస్తున్నాఁడు. యేమన: “అది గురువులోరి పొగచుట్ట" అని. ఆయీ వ్యాఖ్యవల్ల ఒకటే అర్థాన్ని బోధించే సామెతలు రెండూ లేక మూడూ మండలభేదాన్ని బట్టి వుంటాయని తెల్పినట్లయింది. కొన్ని సామెతలు శుద్ధపచ్చి బూతులుగా వుండిన్నీ మంచి అర్ధాన్ని యిస్తాయి. అయితే మాత్రం యేలాగ వుదాహరించడం? మనుచరిత్రలో "కెలకులనున్న తంగెటి జున్ను గృహమేధి" అనివుంది. యెవరికోగాని తంగెటిజన్ను అంటే తంగేడుచెట్టు కొమ్మకు పట్టిన తేనె పట్టు అని తెలియదు. యీ అర్థంలో యింతకన్న అందమైనది. అదృష్టవంతునికి... తేనెపట్టు పట్టింది అనేది. ఆంధ్రభాషకు యతులేమి ప్రాసలేమి సహజాలంకారాలు గనక యతిజ్ఞానంవల్ల పూర్తిగా బోధపడుతుంది. శ్రమలేకుండా అదృష్టం ఫలించి భాగ్యవంతుడైనాఁడన్నమాట.
యిచ్చేది కాసు. తాసు, యిది నైజాంలో సర్వేసర్వత్ర వాడతారు. తాసు అంటే? గంటన్నరకాలంగా నైజాంలో వాడతారు. మఱివొకప్పుడు సామెతలను గూర్చి యింకా విపులంగా వ్రాస్తే వ్రాస్తాను, యీపని అవసర నైవేద్యాలతో తేలేది కాదు. స్వస్తి,
★ ★ ★