అనగా రాశితోడ మూల్యమును మాఱునదియని ప్రచురించుటకై, యప్పటి 300 పుట్లరాశి వివిధ పరిమాణములుగల రాసుల కూడికచే నేర్పడినదిగా భావించి, యంత్యరాశి మూల్యముచే ప్రతిభాగము యొక్కయు మూల్యము నేర్పడియె నంటిమేని, పైని వాక్రుచ్చిన రెండున్యాయములయు నన్వయమును నిత్యతను రక్షించిన వారమగుదుము. "రాశితో మూల్యము మాఱును. ఏదైన నొక రాశింగణించి చూచితిమేని దానిచే నేర్పడిన మూల్య మద్దాని ప్రతిభాగముం జెందును" ఈ రెండు న్యాయంబులును పరస్పర విరుద్ధములుగావు.
2. ఈ రీతినె ప్రయోజనముంగూర్చియు వ్యాఖ్యనేలచేయరు ? చూడుడు. రాశింబట్టి ప్రయోజనముండును. ఈ గుణమున నిది విలువకు దోబుట్టువు. అదిప్రయోజనముకన్న నంత్య ప్రయోజనము తక్కువ. రాశియెక్కువయైన విలువయు క్షీణించుననుటతో దుల్యము. ఇక నంత్యప్రయోజనమే ప్రతిభాగ ప్రయోజనమని మూల్యోపయుక్తులకు దెగని బాంధవ్యమేలకల్పింపరాదు ? దీనికి సమాధానము:
ప్రయోజనము భావము. విలువ వస్తువులను ఏమాత్రమిచ్చి మార్చుకొందమను నిర్ణయము.
ఏవెలయిచ్చిననుసరే ప్రథమమున వాడబడు భాగము తొలుకాఱు వానరీతి వాంఛాసంరంభమునార్చి యెక్కువ సుఖమునిచ్చును. ఒక్కతూరి సుఖముజెంది, యనంతరము గొంతకాలమునకువచ్చిన తక్కువ సుఖమునకన్న దొల్తటి సుఖమెక్కువకాదని మందలింప దగునా ? సుఖమేమో యారగింప బడినది. జీర్ణమునైనది. పిమ్మట నొకవేళ నమితసేవచే గష్టమువచ్చినను ఆ తొలిసుఖ మెట్లు కొఱత వడును ? కావున ప్రతిభాగమును భిన్నప్రయోజనములనుటయ స్వభావ సమ్మతము.
ఇక విలువవిషయమై యట్లుగాదు. వినియోగించులోనన్న భాగ భాగముగ మెక్కుదుము. కొనుటలో నీతీరువేఱు. ఆకాలము
