పుట:Bhaarata arthashaastramu (1958).pdf/16

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

రెండవది:-

పాశ్చాత్త్యులకు మనకునుగల తారతమ్యము విశదీకరించుట యనివార్యకృత్యమాయెను. మఱియు శాస్త్రము యూరోపియనులే కృషిచేసిన దగుటను, అందలి న్యాయములు ముఖ్యముగా వారికే చెల్లునవిగను మనయందు నిర్భాధములుగాకయు నుంటబట్టియు, వ్యతిరేకముల నిర్ణయించుట మొదలగు శాస్త్రక్రియల నెరవేర్చుటకు సయితము ఈద్వివిధ నాగరికతలం బోల్చి చూచుట యవశ్యకార్యము.

మాడవది:-

మనస్సు, సంఘము, తత్త్వము, మతము, అర్థము, చరిత్రము, ధర్మము, నీతి, రాజ్యపాలనము, వీనిని విచారించు శాస్త్రము లన్నియు నొండొంటితో బెనగొని యుండునవిగాని భిన్నంబులుగావు. మఱి మనుష్యమహాశాస్త్రమునకు నంగప్రాయములు, అంగములకు ప్రత్యేక జీవనముండునా ? కన్ను, ముక్కు, మొగమును దేహముతో గూడి యున్నంగాని స్వస్వానుగుణగుణ కృత్యంబులతోడ సమన్వయింప జాలవు. దేహపరిశీలన మేమాత్రము జేయక నేత్రస్వభావమును గనుగొనవలయునన్న నసాధ్యముగాదా ? ఇక దేహపరిశీలన మన్ననేమి ? సర్వాంగ సముదయ పరిశీలనమేకదా ! కావున నేదైన నొక యంగము యొక్క తత్త్వము నిరూపింపజూచినను, దానికి తదిత రాంగములతో గల సంబంధముల గమనించినంగాని కాదు. ఈ యుపమానముచే పరిస్ఫుటమైన సంగతి యేదనగా ;_

అర్థశాస్త్రము అంగమువంటిదగుట సంఘమానసాది శాస్త్రములతో గలసినట్లు వివరించినంగాని దాని లక్షణములు సంపూర్ణ స్పష్టంబులు గావు.

అయిన నొకకష్టము. ఒక్కశాస్త్రమునే సాధింపవలయునన్న నొకజన్మము చాలకయుండగా, ఎనిమిదితొమ్మిది శాస్త్రములం దారి