శుక, శృగాల, ప్రకృతి, ప్రాయ, గోత్ర, సమ, విషమ, ద్విద్రోణ, పంచక, సాహస్ర, ప్రతి, పరి అను ఇవి గూడ కడారాదులలో జేరినవి.
(21) 'కుమార' అను పదము 'శ్రమణా' మొదలగు పదములతో సమసించును. శ్రమణా, ప్రవ్రజితా, కులటా, గర్భిణీ, తాపసీ, దాసీ, బంధకీ, అధ్యాపక, అభిరూపక, పండిత, మృదు, కుశల, చపల, నిపుణ - ఈ పదములు శ్రమణాదులు. కుమార శబ్దము వీనిలోని స్త్రీలింగపదములతో సమసించి నప్పుడు వైకల్పికముగ స్త్రీలింగరూపముతోడను, పుంలింగ పదములతోను సమసించునపుడు పుంలింగరూపముతోడను బ్రయోగింపబడవలెను: ఉదా. కుమారీశ్రమణ, కుమారశ్రమణ; కుమారపండితుడు మొదలైనవి.
(22) చతుష్పాజ్జంతు వాచకపదము గర్భిణీ పదముతో సమసించును. ఉదా. గోగర్భిణి, అజాగర్భిణి మొదలయినవి. చతుష్పాజ్జంతువాచక పదమనుటచే 'బ్రాహ్మణీ గర్భిణీ' అను సమాసము కలుగదు.
(23) 'మయూరవ్యంసక' మొదలగునవియు కర్మధారయసమాసములగును. మయూరవ్యంసక, ఛాత్రవ్యంసక, కంబోజముండ, యవనముండ, హస్తేగృహ్య (హస్తగృహ్య - వేదములో), పాదే (- ద) గృహ్య, లాంగూలే (-ల)గృహ్య, పునర్దాయ - ఇవి మయూరవ్యంసకాదులు. ఇవి యన్నియు నిపాతములు.
ఉదక్చ అవాక్చ 'ఉచ్చావచమ్‌' = తె. ఉచ్చావచము; నిశ్చితంచ ప్రచితంచ = 'నిశ్చప్రచమ్‌', తె. నిశ్చప్రచము, నాస్తి కించన యస్య = 'అకించన:', తె. అకించనుడు; నాస్తికుతోభయం యస్య = 'అకుతోభయ:', తె. అకుతోభయుడు. అన్యోరాజా = 'రాజాంతరమ్‌', తె. రాజాంతరము; చిత్‌ఏవ = చిన్మాత్రం, తె. చిన్మాత్రము.
క్రియాసాతత్యమున, అనగా ఒకక్రియ యెడతెగక జరుగుచున్నదను నర్థమున నొక క్రియాపదము మఱియొక క్రియాపదముతో సమసించి తత్పురుష సమాసమగును. అశ్నీతపిబతా = 'తినుడు, త్రాగుడు' అను మాటలు పుట్టుచున్నవిందు; పచతభృజ్జతా = 'వండుడు, వేయించుడు' అను మాటలు పుట్టునట్టి విందువంట; ఖాదత - మోదతా = 'తినుడు, సంతోషింపుడు' అను మాటలు గలవిందు; ఖాదతవమతా = తినుడు, క్రక్కుడు అనుమాటలు గలవిందు; ఖాదతాచామతా = 'తినుడు, అచమింపుడు' అను మాటలుగల విందు; అహర నివయా; అహర నిష్కరా; భింధి లవణా = పగుల గొట్టుము, చీల్చుము, అను మాటలు గలది; కృంధివిచక్షణా; పచలవణా = వండుము, చీల్చుము, అనుమాటలు గలది; పచ ప్రకూటా; - ఇది
