388 ఆ O ధ్రు భా షా చరిత్ర ము ఉచా, వచ్చున్ + ఇపుడు=వచ్చునిపుడు ; చూడన్ + అయితి=చూడనయితి ; ఉండెడిన్ + అతఁడు = ఉండెడినతఁడు. ఇఁగ' అనునది ప్రయోగములందు 7তর্ততে 3ৈ ; వ్యవహారమున నది ఇగ’ ‘ఇహ' అనురూపములనున్నది. ఎట్టకేలకు అను దానిలోని 'కు' వర్ణము } { عي گ عین r .& به పష్టీప్రత్యయసదృశ మగ్గట్టచే బ్రహ్డ్ క్తులందు చేర్ధన ವಿಟ್ಟಾ యును దానియందు, ఏని' అను అష్యర్ధక పదము ద్రుత ప్రకృతిక ము. అపి శబ్దార్థ స్యేతి' అను సూత్రము చొప్పన “ఏన్' అను రూపమును సించు చున్నది. "ఏన్ ' లోని న కారపుపొల్లును ద్రుతమే యగుచున్నది. కావున “ఏనిన్ ' 'ఏని” “ఏ వ్' 'ఏ' అనునవి నాలుగును అప్యర్థకములే. জত7ে", "শুওঁ। ു డేని నీతఁడేని వచ్చును; ఆతఁడేని రాముఁ డేని నచ్చును; පණ්ඨි බිෂිද්ධී నగును; ఆతఁడే హరియే వచ్చు; ఆతఁ డేఁ గృష్ణుఁ డేఁ దప్పకవచ్చును; అనునిట్టి Ꭷ? సంధికార్యములు గలుగును. “ఏని' శబ్దముపై నచ్చు పిరమగునపుడు ప్రత మునకు లోపమురాదు. కావున “ఏనిశబ్ద మిఁకాదులలోఁ జేరుటకు వీలు లేదు. తుదకు ఇంకాదులలో “ఇక ' ఒక్కటిమాత్రము మిగిలినది. గణనునకుఁ దావు లేక పోయినది. కౌని, ఇఁ కాదిగణమును నిలుపుటకు ను ద9' ఆనుపదము ‘నిక" తోఁ జేర్పవచ్చును. దీనిపై ద్రుతమునకు సంధి వైకల్పికను: ' ఇట్టిదైన వునకు - నిందుండగా నేల, యరిగి ముందఱున్నయంద యుండి యెఱిఁగి, దీనితోగోన - యిప్పలోచను గాల్చి, పోదమనిన ధర్మ - పుత్రుడనియె'—ఆది. VI. 153. ధర్మతనయ విూ రాక ముం-దఱ నెఱుఁగు, జావుదగ్ను Sošo నిర్మల జ్ఞానదృష్టి" (es8. III. 128) “ముంద అరదముడిగుమేను విదపడిగియెద (భార. శల్య. I.) ప్రధమేతరవిభ_క్తి శత్రుర్థక చువర్ణములందున్న యు కారము ఏు (ది ద్రుతమునకును, ఇఁకవిూఁది గ్రుతమునకును దప్పఁ దక్కిన గ్రుత ప్రకృతిక ములకు సంధి లేదని చెప్పవలెను. (2) “అవసానంబునందు ద్రుతస్వరంబున కేని గ్రుతంబున కేని లోపంబు బహుళంబుగానగు"—చిన్నయసూరి. ఉదా. వాఁడువచ్చెను, వాఁడువచ్చెన్ , వాఁడువచ్చె దీనివలన ‘నువర్ణము ద్రుతమునకు స్వత్వరూపనుని తేలుచున్నది. ద్రుతము 'ను 'స్వరూపము కాదనియు నకారపు పొల్లేయనియు నొకయభి ప్రాయము గలదు. “ద్రుతాభ్యోనః" అను చింతామణి సూత్రము చొప్పన అత్వవిశిష్టమగు నకారము ద్రుతమయినట్లు తత-ద్రభిప్రాయము కనఁబడు చున్నది. ను స్థానమున వచ్చిన RO వర్ణ మును ద్రుతసంజ్ఞను బొందవచ్చునని
