స 0 ధి - ప్ర కర ణ ము. 377 (11) “ పడ్వాదులుపగంబులగునపుడు మునగ్ధకంబునకు లోపపూర్త ് } } ക് &? జేయఁబడినది. (12) “ మధ్యమపురుష మువర్ధకంబునకు మౌలవ సౌనంబులు పగంబు లగునపుడు లోపము విభౌషనగు. ఉదా : చూడును + నన్ను = చూడు "-చూడుము నన్ను ; ఇట} + చూడుము=ఇటుచూడు, ఇటుచూడుము ولادتةكة చిన్నయసూరి. _ ( & మధ్యమపురుష మువర్ణ ΟΖωίύ కచ్చుపరంబగునపుడును గొన్నియెడల లోపంబు చూపడి : ఉదా. ఆడుము + ఇదె = ఆడి దె ; చెప్పసు + అని నస్ = చెప్పనినస్ ' - ( इी" ఢవ్యాకరణము. { { వ్యతిరేక మధ్యవు మువర్ణకంబున కెల్లయెడల లోపంబు విభాష నగు. ఉదా : నవకుము T ఇట = ననుట, ననుకుమిట -చిన్నయు సూరి. ‘‘ ఆ మేడిత0బు పరంబగునపుడు మధ్యను సుడుజ్జలకు లోపంబు విభౌపనగు. గāదా : ఉండుము + ఉండుము=ఉండుంగును, ఉండుముండుము ; కొట్టుఁడు + $"ట్లుఁడు = Sట్లు $'ట్లుఁదు, గొట్టుఁడు కొట్టుఁడు. ᏬᏇ GJ (2) ᏬᎫ ᏬᎩ (مع (18) 'ము' విభ_క్త $ంత శబ్దములవై ఁ గొన్ని హల్లులు పరము లగు నపుడు మనర్థ ముస్రోని యుత్వము లోపించుటయు, నుకార మొకప్ప డను స్వారముగ నూఱుటయు గలుగును. కొన్నియెడల నీ యను స్వారము లోపించును. కొన్ని శబ్దములపై §) యను స్వారము వ్యవహారమున వినఁబడినను గావ్యములందు గాన రాదు. కొన్నియెడలఁ గావ్యములందును వ్యని హారము నందును గూడ నీ యను స్వారము లోపింపదు. కష్టపఱుచు (నిర్వ, II, 86); తోరణకట్టు (కళా. III, 8), త్వరితపడు (హరవి. III, 189) ; పరిభవపడు (కనూ, భా, II, 981); వేగపడు (985, VII. 29) వేగిరపడు (సూరి. పూ, VIII, పు. 192) ; విజయంచేయు (నిర్వ, VII, 135 ; కాశీ. v. 117); విజయంచేయు = వేంచేయు (పాండు. I. 19.) వౌ వానిలో విజయం చేయు, వేంచేయు, లకు విజయచేయు, వేచేయు అనురూపములు గ్రంధములలోను వ్యవహారమునను గూడ లేన) ; విజయం చేయు, వేంచేయు, ల వంటివే భోజనంచేయు', భోంచేయు అనునవి. ఇవి వ్యవహారమునమాత్ర, మున్నవి. గ్రంధములలో లేవు, సుప్శకలో ము لمساحا కర్తృవాచిశబ్దనులందు గలుగదు : గజమువడియె. (12) కర్షధారయమునందే కాక యితర సమాసనులుదును ము నర్ణ –è &Ꮿ కంబునకుఁ బుంపులగును:- కాలపు ప-బొంతకాఁడు (వును. III. 59); 48
