పుట:Andhra bhasha charitramu part 1.pdf/399

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

Х5 о ధి ప్ర కర ణ ము. 341 నపుడును యడాగమమగును: ఉదా. ఆ + ఇర్ల = ఆయిర్ఘ కి వి + ఆర్ - కవి యార్ ; శ్రీ + ఎంబ = స్తే,యెంబ ; పసె ఇర్లం == పసెయిర్షం ; ఉఫేు+ ఎందు=ఉ ఫేుగెమెందు ; జో + ఎందు=జోయెందు ; ఆతన + ఎ _ ఆతనయె , మొదలైనవి. (8) పదమునకు ఇకార మాదియందుగల ప్రత్యయము పరమగు నపుడును అకారాంత ధ్వన్యనుకరణశబ్దముల కిచ్చుపరమగునపుడును యడా గమవుగును: ఉదా. శుద్ధ + ఇసిదం = శుద్ధయిసిదం ; నిర్ణ + ఇసిదం = నిర్ణయిసిదం ; ఒర + ఇసిడం = ఒరయిసిదం ; నేుళ + ఇసిదం = మేళయి సిదం ; పఱపల9 + ఎందు = పలు పలుయెందు, మొదలైనవి. (4)é, ಆತ, 'ಬು, ಬುಖಾ, ಓ, ಔ, ಲ కచ్చపరమగుచో నా రెండచ్చుల కును నడువు వకార వూగవుముగా వచ్చును. కన్నడ పదముల కిట్టిసందర్భము లందు వచ్చు నాగమనర్థము వకారముగిసాక యకారముగూడ కావచ్చును ; కాని, వైయచ్చు లంతవుందుగల సంస్కృత పదముల వె 'వ'కారము మాత్ర, నూగనుముగా వచ్చును: ఉదా. విభు+ఇళెయొళీ = విభువిళెయొళ్ ; కర్త ώ" ఆద-క_ర్తృవాద ; బూ+ఇత్తం = బూవిత్తం ; గో + అం - గోవం ; + అం = వం మొదలైనవి. ఇ, ఈ లకు ఇ, ఈ లు పరమగు నప్పడును వ - కారవూగమము కావచ్చును: ఉదా. ఈ + ఇదు = ఈవిదు ; ఈ + ఇవు = ఈవివు; (ఇ + ఇదు = 'ఇవిదు' కూడఁ గావచ్చును.) కన్నడ పదములపై నాగము య, న లకు బహుళముగ లోపము కలుగును: ఒత్తె + ఇట్టం = ز هؤية نة ఒ తైయిట్టం ; వూతు + ఎల్లం It నూ తెల్లం, వూతు వెల్లం ; సొవడు + ఒందు = సొవడొందు, సొవడు నైుందు మొదలైనవి. 香 (5) ఫ్లుతోచ్చారణమునందును ఎ, ఏ, ఒ, ఓ, లు నిపాతములగు నప్పడును, అవధారణ, విశంకార్థము లందును, ఎ, ఏ, ఒ, ఓ, ల కచ్చు పరమగునపు డెట్టివర్ణములు నాగమములు కావు. పూర్వపరాచ్చులు ప్రకృతి భావముననిలుచును: ఉదా. నిసాతము: ఎలె + ఇదలై = ఎలెఇదలై, - అవ ధారణము: నుడిదనో" + అదు=నుడిదనో అదు; ఆతనె + అంబుజోదరం=ఆతనె అంబుజోదరం. - విశంక: ఆనెయొు + అద్రియొ=ఆనెయొు అద్రియొ. - ఫ్లతో చ్చారణము: కు, కూ, కూ, కి, ఎందు కోటి కూగితాగళ్ ; మొదలైనవి, (6) శ్లాఘాతే పార్థములందువచ్చు ఓ'కారము మిర్వాదను అంగీకారా కనుగు ఎవు'శబ్దసు విూఁదను, ఆశ్చర్యార్థకమగు "ఆ"కాగము మిrఁదను;