$08 ఆ రి ధ్ర ఫౌ షా చ రి رق ము ఇట్లు ప్రస్తరితమైన 182 ఉచ్చారణములకును వేదములం దుదాహర ణములు కానవచ్చునేమో వేదములోని ధ్వనులను గూర్చి పరిశోధనము చేయువారు తెలుపవలసియున్నది. సంస్కృతమునందు మాత్ర, మిగా భేదము లన్నియు లేవనియే చెప్పవచ్చును. అందు ప్రస్వ దీర్ఘ ఫ్లుత భేదనులు గల అ, ఇ, ఉ, బు లును, దీళ్ళ ఫ్లుత భేదములు గల ఏ, ఐ, ఓ, ఔ లును గాన వచ్చును. 2_'కార మొక్క_ క్లస్ ' ధాతువునందు తప్ప నితరములందు గాన రాదు. దానికి దీర్ఘ ఫ్లతోచ్చారణములు లేవు. ఈ యచ్పులన్నిటికిని ఉదా త్తానుదాత్త స్వరితోచ్చారణములు లేవు గాని, ఉచ్చ, నీచ, సమాన స్వర الكيا الكيا وسيا العيا ములు గలవు. ప్రయోగములందు, అ, గణే, లకు సూత్రను છ, છ, G, 6ઃ అను ననునాసికోచ్చారణము కానవచ్చును; ఆ యుచ్చారణమైనను শু০Aজততে ※ هي * ద్యర్థ కములగు నే కాక్విర, ద్వ $1 రావ్యయములఁ గొన్నిటియందు మాత్రము, అందును నా యచ్చులు పదాంతగతము లైనప్పడు నూత్రము వినఁబడును. ప్రాకృతములందు శబ్దముల తుదిని అ, ఇ, ఉ, ల కనునాసిక ధ్వని గలదు. ముఖ్యముగ నిది నపుంసకలింగ బహువచన రూపములంను వినఁ బడు يناية చున్నది. ఉదా. వనా ఇ = వనాని, మొదలైన ధ్వనులకు ఉచ్చ నీచ సమూన భేదములు ప్రాకృతములందును గలవు. సంస్కృత ప్రాకృత ధ్వనులను గూర్చి తెలిసికొనుటకు వునకుఁ గేవలము గ్రంధములే యాధారము లగు చున్నవి. వ్యవహారమున నింక నెట్టి భేదములుండెనో తెలియదు. ఆధునిక ప్రాకృతములని చెప్పఁబడు హిందూ దేశభాషలయందు వ్యవహారమున నచ్చల యుచ్చారణమున వైవిధ్యమున్నది, గాని, యా భేదములన్నియు వ్రాఁత యందు గానరావు. ఆంధ్రమునను గ్రాంథికభాషయం ధుచ్చారణమునఁగల వివిధ భేద సులు గు_ంపఁబడి యుండ లేదు. కాని, వ్యవహారనయిన ప్రస్వ, దీర్ఘ , ఫ్లత; ఉచ్చ, నీచ, సమూన; అనునాసికాననునాసికముల భేదములన్నియు వినఁబడును. ఈ భేదముల వలన నర్థభేదమును గలుగుచుండుసు. అనునాసికాననునాసికో చ్చారణములందు కాలక్రమమున వూర్పులు λέ)λί5ξ). e3 వూర్పులు అర్థానుస్వార ప్రకరణమునఁ గొంతవల9కు వివరింపఁబడి యున్నవి. అచ్చులకు వలె హల్లులకు హ్రస్వ, దీర్ఘ, ప్లుత భేదములను, భారతీయ వైయాకరణులు వివరింపలేదు. ఆధునికైరోపీయలాకణికులు హల్లులకును దీర్ఘత్వమును గల్పించియున్నారు. ద్విత్వహల్లులను వారు దీర్ఘ హల్లులుగ భావింతురు, ఈ యభిప్రాయముచొ ప్పన ළුෂ්’ ū-> అప్ప, మొదలగు పదము
