పుట:Abhinaya darpanamu.pdf/27

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

పాత్ర బహిఃప్రాణాః

మృదంగశ్చ సుతాళౌచ వేణుర్గీతి స్తతశ్శ్రుతిః,
ఏకవీణా కిజ్కిణీ చ గాయకశ్చ సువిశ్రుతః. 36

ఇత్యేవ మన్వయజ్ఞైశ్చ పాత్రప్రాణా బహిస్స్మృతాః,

తా. మృదంగము, మంచినాదముగల తాళములు, పిల్లనగ్రోవి, పాట, శ్రుతి, వీణ, గజ్జెలు, ప్రఖ్యాతుఁడైన గాయకుడు అనునవి నాట్యము చేసెడు పాత్రమునకు బహిఃప్రాణములని చెప్పఁబడును.

పాత్రాన్తఃప్రాణాః

జవస్థిరత్వ రేఖా చ భ్రమరీ దృష్టిరశ్రమః. 37

మేధా శ్రద్ధావచోగీతిస్త్వన్తః ప్రాణా దశస్మృతాః,

తా. వడి, నిలుకడ, సమత్వము, చపలత్వము, చూపు, శ్రమము లేమి, బుద్ధి, శ్రద్ధ, మంచిమాటలు, పాట ఈపదియును అంతఃప్రాణము లనఁబడును.

నీచ నాట్య లక్షణమ్‌.

అకృత్వా ప్రార్థనం పాత్రమాచ రేద్యది నాట్యకమ్‌. 38

తన్నాట్యం నీచ మిత్యాహుర్నాట్యశాస్త్ర విచక్షణాః,

తా. నటించెడి పాత్రము ఇష్టదేవతా ప్రార్ధనము మొదలగువానిని చేయకయే చేయు నాట్యము నీచనాట్యమని నాట్యశాస్త్రజ్ఞలు చెప్పుదురు.

నీచ నాట్య దర్శనఫలమ్‌.

నీచపాత్రకృతం నాట్యం యది పశ్యంతి మానవాః. 39

పుత్త్రహీనా భవిష్యంతి జాయంతే పశుయోనిషు,