తాను గ్రహించింది తోటివారికి తెలియజెప్పడం, ఇతరుల నుండి గ్రహించడం మానవుడి సహకార లక్షణం. అందులో ఆనందం వుంది.
తెలుసుకోవడంలో ఎప్పుడూ చిక్కులు ఎదురౌతూనే వుంటాయి. అయినా కష్టపడి శాస్త్రీయ పద్ధతిని కనుగొన్నాడు. దాని సహాయంతో తెలుసుకుంటూ పోతున్నాడు.
మానవులకు ఇన్నేళ్ళుగా ఏ పరమాత్మ, ఏ ఆదిశక్తీ తోడ్పడలేదు. ఆదుకోలేదు. అలాంటివి వున్నాయనేది నమ్మకమే. దేవుడు, అతీతశక్తులు యిత్యాదులన్నీ మానవుడిని భ్రమల్లో ముంచెత్తాయి. బాధ్యతారహితుణ్ణి చేశాయి. సమస్యలు ఎదురైనప్పుడు తప్పుకు పోవడం, వైమనస్యత చెందడం, తనకు పట్టనట్లుండడం యివన్నీ అతీతశక్తుల, దైవాల భావనా ఫలితమే.
మానవుడు తోటివారికి తోడ్పడడం,నీతిగా విలువల్ని పాటించడం మానవ లక్షణం. మానవుడి వివేచనకు, అన్వేషణకు తోడ్పడే వ్యవస్తలు , సంస్థలు, సమాజాలు ఉత్తమమైనవి. మానవుడిని కించపరచి, విలువ లేకుండా, తక్కువగా చూచే వ్యవస్థలు అతన్ని అమానుషంగా ప్రవర్తించేట్లు చేస్తున్నాయి.
మానవుడు విశిష్టమైన జీవి. అతన్ని మూక స్వామ్యంలో కలిపేయడం అవివేకం. మానవుడి ప్రతిభ విప్పారడానికి తోడ్పడే సహకార విధానాలు ఏర్పరచుకోవాలి.
వివేచన ఒక్కటే మానవుడికి తోడ్పడగల ఆయుధం. దానిని సద్వినియోగపరచుకోవాలి.
మానవుడికి స్వేచ్ఛ అత్యంత విలువైనది. దానిని అరికట్టే విధానాలన్నీ అమానుషాలే. మానవుడు సంపూర్ణత వైపుకు ఎప్పుడూ సాగిపోవాలి. అది లక్ష్యంగా మంచి మార్గాలతో కదలాలి. స్వయం శక్తి పై మానవుడు నమ్మకం వుండాలి. ఇదీ ఎరిక్ ఫ్రామ్ తత్వసారం.
ఎరిక్ ఫ్రామ్ ముఖ్య రచనలు:
1. Escape from Freedom 1941
2. Man for Himself 1947
3. The sane Society 1955
4. The Art of Loving 1956
5. Sigmund Freaud Mission 1959
6. Marx's Concept of Man 1961
7. Beyond the Chains of Illussion 1962
8. The Heart of Man 1963
9. You shall be Gods 1966
10. The Revolution of Hope 1968
