పుట:హంసవింశతి.pdf/64

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

xii

పీఠిక.


శృంగారము.

సీ. జల్లిమాటలుగాక సరిచేయవచ్చునే సవరంబు లీశిరోజాతములకుఁ
    బూఁతసుద్దులు గాక పోల్పంగవచ్చునే చందనం బీమేనిగందమునకు
    ............................ నొక్కొకవేళనదియు. 1ఆ. 210ప.

కందము.

గమ్మత్తు చిమ్మ నొకకథఁ గ్రమ్మఱఁ దెల్పెదను వేణిఁ గ్రమ్మవిరులపైఁ
దుమ్మెదలు జుమ్ముజుమ్మనఁ గొమ్మా తలయూఁచి మెచ్చు కొమ్మా నన్నున్.
                                                       2 ఆ. 6 ప.

స్వభావోక్తి.

ఉ. మోమువహించెఁ దెల్వి జగిమోవి రుచు ల్దగ సందడించె మృ
    త్స్నామతి మించెఁ జన్మొనలు శ్యామలకాంతి వహించె యానముల్
    వేమఱు మందగించెఁ గడువృద్ధి భజించెను గౌను చిట్టుముల్
    రామకు సంభవించె నభిరామతరంబుగఁ జీరచిక్కినన్. 2 ఆ. 93 ప.

కల్పనలు.

తే. కొమరె పొక్కిలి బంగారుకుందెయందు రతియు శృంగార మనుధాన్యరాశి నించి
   దంచ నిడినట్టిరోకలిసంచుమీఱి, రోమరాజి దనర్చు నారూఢిగాఁగ.
                                                        2 ఆ. 100 ప.
తే. వక్రయానంబుతో నాగచక్రకుచలు, నిలువుఁ గన్నులతో దేవనీలకచలు
    నాతిమృదుగతిచపలేక్షణములకలికి, క్రిందుమీదయ్యెఁ గాదె పూర్ణేందువదన.
                                                         2 ఆ. 141 ప.

ఇట్లెన్నెన్నివిషయముల నెత్తిచూపినను దృప్తికాఁజాలదు. ఇంకను బెంచి వ్రాయుట గ్రంథమంతయు నిందు వ్రాసినట్టులగును. కాన వదలితిని.

ఎట్టి మహాత్ములకైనను బ్రమాదము లుండకపోవు. "ప్రమాదోధీమతామసి" ఆనుట స్పష్టమేకదా. ఇమ్మహాకవియన్నివిషయములలోఁ బండితుఁడై, లోకానుభవము గలిగి సొంపుగఁ గవిత్వముఁ జెప్పనేర్చియు వ్యాకరణమును బెక్కుతావుల మఱచిపోయి స్వేచ్ఛగాఁ బ్రవర్తించి “నిరంకుశాఃకవయః” అనుమాటను సార్థకము చేయఁ జూచెనని చెప్పవలసి వచ్చెఁగదాయని చింతించెదను. కొన్నికొన్నితావులఁ బద్యములలోఁ గూర్చినపదములు శ్రుతికటువులై కనఁబడుచున్నవి. అందుఁ గొన్నిఁటినిం దుదాహరించెదను.