viii
పీఠిక.
క. పరపురుషసంగమంబిహ, పరసుఖదూరంబుగానఁ బాతి వ్రత్య
స్ఫురణగలసతులు మదిఁగో,రరటంచునునిశ్చయించి ప్రమదం బెసఁగ౯
అనియు,
ఉ. మున్నలరావణాదులుసముద్ధతి సాధ్వులఁ గోరి యేమిసౌ
ఖ్యోన్నతిఁ జెందిరిట్లగుట నుర్విజ నావళులన్య కాంతలం
బన్నుగఁగోరరాదు కడుఁ బాతకమంచుఁ దలంచి యింతపై
నున్నమనంబు ద్రెక్కొనియథోచితపద్ధతినుండె భూవరా.
అనియుఁ జెప్పఁబడి యున్నయది. ఈనీతులను మనంబునం దుంచుకొనియే యీమహాకవి యింతగ్రంథమును బెంచివ్రాసియున్నాఁడు.
★ ★ ★
కథాచమత్కారములు.
ఇంక నిందలి కథాచమత్కారములం గూర్చి యించుక తెలుపవలసియున్నది. తొలిరేయి హేమావతి హేలయను దూతిక పురికొల్ప శృంగారించుకొని చిత్రభోగునింటికిఁ బయనమై ప్రాణపద మనఁదగియున్న హంసయొద్దకు వచ్చి తన యుద్యమమును దెల్పఁగా హంస యామెకు భర్తలేనితఱి నిల్లువెడలి పోఁగూడఁదనియు బరఫురుషసాంగత్యము మహాపాపహేతు వనియుఁ జెప్పెను. అప్పట్టునందు
ఉ. అక్కట! భర్తఁ గాపురము నారడిపుచ్చి నృపాలమౌళితోఁ
జొక్కి రమించు నందులకుఁ జొచ్చినఁ దావకబంధువర్గముల్
దక్కువసేతురమ్మ చరితవ్రతముల్ చెడునమ్మ జాతికిం
బక్కున నిందఁజెంది తలవంపులు దెత్తు రఁటమ్మ మానినీ. 124
సీ. అత్తమామలు గన్న నారడిపుత్తురు బావ పరీక్షింప నేవగించు
మఱఁదులు గాంచిన గఱకఱి నెంతురు వదినె లెఱింగిన వాసిచెడును
బంధువుల్ గనినచో బరఁగనిందింతురు తోడికోడలు చూడ నాడికొనును
బతి గనుఁగొన్నచోఁ బ్రాణహాని యొనర్చు నాడవా రెఱిఁగిన వన్నెదఱుగు
నరయ నిది గాక యన్నిట నాఁడుపుట్టు
పుట్టఁ బాపంబు ఫుట్టినఁ బుట్టినింటి
కేని మఱి చొచ్చినింటికిఁ గీర్తి ఘనత
దేక యపకీర్తి దెత్తురే తెఱవ లెచట. 125