పుట:సీతారామాంజనేయ సంవాదము.pdf/32

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

పీఠిక

13


ఈ ప్రపంచబ్రహ్మములలక్షణములఁ జక్కఁగ నెఱుఁగుటయె పురుషార్థమని భావము.), కవీశ్వరుండు = పండితశ్రేష్ఠుఁడు (బ్రహ్మజ్ఞాని యనఁదగినవాఁ డనుట).

తా. గురువులు, లఘువులు, యతిప్రాసములు, కర్తృ కర్మ క్రియలు, ప్రాతిపదికములు, విభక్తిరూపములు, అవ్యయములు మొదలగు వానిధర్మముల బాగుగ నెఱిఁగి చక్కఁగ బ్రయోగింప గలకవియే కవి. (బ్రహ్మవేత్తృపరమునందు) మాయాకల్పిత మగు ప్రపంచముయొక్కయు నిర్వికారుఁడగు పరమాత్మ యొక్కయు, లక్షణముల బాగుగ నెఱింగి భ్రాంతిరహితుఁడై, చేయువాఁడు, చేయుట, చేయఁబడునది అను త్రిపుటి యొక్క యథార్థతత్త్వమును (అనఁగా; ఈ త్రిపుటి పరబ్రహ్మమునకంటె వేఱుకా దనువిషయమును, లేక, దీనివలనఁ గలుగు ఫలము లనిత్యములు గావున ఈకర్తృత్వాదులను బరిత్యజింపవలయు ననుటను) బాగుగ నెఱింగి చిత్తము స్థిరమగుటకై (లేక, పరమానందానుభవ మెప్పుడు జరుగుచుండుటకై) ధ్యానయోగము నాచరించుచు "నైవ తస్య కృతే నార్థో నాకృతే నేహ కశ్చన" - జ్ఞాని కర్మను జేసినను జేయకున్నను సమానమే” అను గీతావాక్యము ననుసరించి తన కెట్లున్నను బాధ లేదు గాన లోకసంగ్రహముకొఱకై (అనఁగా: లోకులను జక్కని మార్గమునందు నడిపించునిమిత్తముగ) తనకులమున కుచిత మగు ధర్మముల బాగుగ తెలిసి యాచరించుచు నుండుబ్రహ్మజ్ఞానియె బ్రహ్మజ్ఞాని. ఇతరులు లోకవంచకులు.

వ. అట్లు గావునన్. 11

టీక. అట్లుగావునన్ = పై పద్యమునందు చెప్పఁబడినవాఁడేకవీశ్వరుఁడుగావున.

——♦♦ ఆంధ్రకవినుతి ♦♦——

ఉ. నన్నయభట్టు నాంధ్రకవినాథునిఁ దిక్కనసోమయాజినిం
    బన్నుగ సోమసత్కవిని భాస్కరబమ్మెరపోతరాజులన్
    మున్ను ప్రసిద్ధి గాంచుకవిముఖ్యుల నందఱ నెమ్మనంబులో
    నెన్ని నమస్కరించెద నభీష్టఫలాప్తి దనర్చునట్లుగాన్.12

టీక. ఆంధ్రకవినాథునిన్ = ఆంధ్రకవులలో నుత్తముఁడగు, నన్నయభట్టున్, తిక్కనసోమయాజిని, పన్నుగన్ = ఒప్పునట్లుగా, సోమసత్కవిని = చక్కనికవి యగు నాచన సోమన యనువానిని, భాస్కరబమ్మెరపోతరాజులన్ = హుళక్కిభాస్కరుని (భాస్కరరామాయణకవి), బమ్మెరపోతరాజును, మున్ను = పూర్వమున, ప్రసిద్ధిగాంచు కవిముఖ్యులన్ = ప్రసిద్ధిఁచెందినకవిశ్రేష్ఠులను, అందఱన్ = అందఱిని (పైఁజెప్పిన వారిఁ గాక తక్కినవారలఁ గూడ నందఱిని), నెమ్మనంబులో = మనసులో, ఎన్ని = పొగడి, అభీష్టఫలాప్తి = కోరినఫల (గ్రంథనిర్మాణసామర్థ్యము) లాభము, తనర్చునట్లుగాన్ = కలుగునట్లుగా, నమస్కరించెదన్.