పుట:శ్రీసూర్య శతకము.pdf/12

ళులు వింటన్వరు వింటిపైఁడి తళుకుల్ శోణద్యుతిన్ భాను డీ
ప్తిలవంబుల్ వఱువాత నేవలి భవత్ప్రీత్యావహం బయ్యెడిన్.

ఇందు వృత్తము పెద్దది యగుటచే, యతి ప్రాసావసర పదప్రయోగము చేయబడినది-మూలమున “హేమ్నస్సుర శిఖరి" అనగా మేరుపర్వతము. శాస్త్రిగారి తెలుగులో "హరువింటి పైఁడి తళుకులు" అని కలదు- ఇట హరువిల్లు అనగా మేరువని యర్థము చేసికోవలెను - త్రిపురాసుర సంహారమున మేరువు శివుని విల్లు పదము ప్రయుక్తమైనపుడు ప్రసిద్ధార్థము వెంటనే స్ఫురింపవలెను-ఇందట్టులేదు. పాఠకుకు పద్యభావము సుగమము గాదు - శ్రీరామ కవిగారు దీనిలోని భావములను చంపకమాలలో నెంత చక్కగా నిమిడ్చినారో చూడుడు.
  
చ. మలలకు మీఁది జేగురులు, మ్రాఁకులయందుఁ జీవుళ్ళు వార్థిచా
యలఁ బగడంబులున్ దేసల హత్తుల నెత్తులఁ జెందిరంపుఁ బూఁ
తలు దివి మేరు శైలభువిఁ దప్త సువర్ణములైన సూర్య ర
శ్ముులుదయ కాలశోణములు సొంపులు నింపుల మీకు నింపుతన్.

ఇంకొక యుదాహరణ.
 
చ."జ్యోత్స్నాంశాకర్ష పాండుద్యుతితిమిరమషీ శేషకల్మాష మీష
జ్జృంభోద్భూతేన పింగం సరసిజరజసా సంధ్యయా శోణళోచి:
ప్రాతః ప్రారంభకాలే సకలజగ మివ చ్చిత్ర మున్మీలయంతీ
కాంతిస్తీక్ష్ణోత్విషోక్షాం ముదమపనయతాత్తూలి కేవాతులాం ప.26శ్లో.

తఱిపి వెన్నెలలోని తెలుపు, మిగిలిన చీకటియందు నలుపు తమ్మి మొగ్గల పుప్పొడి పచ్చవర్ణము - పొడుపు సంజయందలి ఎఱ్ఱు రంగు కలిపి చిత్రము వ్రాయు తూలికవలె నున్న - లేతయెండ మీకు సిరు లిచ్చును. దీనికి శ్రీరామకవిగారు -

చ. తెల తెలఁ బాఱు వెన్నెలద్యుతిన్ రవచీకటి నల్లనల్లఁగాఁ
బలుచని తమ్మి పుప్పొడిని పచ్చదనంబునఁ బ్రొద్దుపోడ్పునం
గలననుఁ గెంపుదాయల జగంబులఁ జిత్తరు వ్రాసినట్టి మే
ల్కల మగు భానుదీపి యతుల ప్రమదం బిడు మీఁదు చూడ్కికిన్.