| | రాగప్రకాశనపరాశ్చేష్టాస్స్వాత్మప్రకాశనం, | 295 |
| | తత్ర సంచారిణో గ్లానిశ్శంకాసూయా భ్రమో భయం, | 296 |
| | విషాదజడతోన్మాదా మోహో మరణమేవ చ, | 297 |
| | క్రమేణ ప్రాక్తనైరస్య దశావస్థాస్సమాసతః, | 298 |
అతిప్రేమగల నాయికానాయకులకు ప్రథమసమాగమమునకు మునుపు గలవిప్రలంభము అయోగవిప్రలంభ మనఁబడును. ఇందు నాయకుని జూచి యింటిలోపలికిఁ బోవుట, బయట వచ్చుట, ఊరక అతనిచూపున కగపడుట, తనఆసను బయలుపఱచుచేష్టలు, తనదేహమును ప్రకాశపఱచుట, వ్యాజోక్తులు, విజనస్థలమం దుండుట మొదలయినవి గలవు. గ్లానియు, శంకయు, అసూయయు, భ్రమము, భయము, నిర్వేదము, ఔత్సుక్యము, దైన్యము, చింత, నిద్ర, ప్రబోధము, విషాదము, జాడ్యము, ఉన్మాదము, మోహము, మరణము - ఈవ్యభిచారిభావములకు యథోచితముగ ప్రవేశము గలదు. ఈయయోగవిప్రలంభమునకు దశావస్థలు గలవని ప్రాచీనులమతము ననుసరించి భరతుని చేతను జెప్పఁబడినవి.
దశావస్థా నిరూపయతి
| | చక్షుఃప్రీతిశ్చింతా సంకల్పో గుణనుతిః క్రియాద్వేషః, | 299 |
చక్షుఃప్రీతి, చింత, సంకల్పము, గుణనుతి, క్రియాద్వేషము, తాపము, లజ్జాత్యాగము, ఉన్మాదము, మూర్ఛ, మృతి అనునవి పదియవస్థలు.
