పుట:భరతరసప్రకరణము.pdf/65

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

హము ప్రౌఢస్నేహమనియు, మందస్నేహమనియు, మధ్యస్నేహమనియు ముత్తెఱఁగులఁ జెప్పఁబడినది.

ప్రౌఢస్నేహలక్షణం

ప్రభానాదిభిరజ్ఞాతచిత్తవృత్తౌ ప్రియే జనే.

247


ఇతరక్లేశకారీ యః స ప్రౌఢస్నేహ ఉచ్యతే,

తోఁచుట మొదలయినవానిచేత నెఱుఁగఁబడని చిత్తవృత్తిగలనాయకుని యందు ఇతరక్లేశకారియైన స్నేహము ప్రౌఢస్నేహ మనఁబడును.

మందస్నేహలక్షణం

ద్వయోరన్యస్య మానాదౌ తదన్యస్య కరోతి యః.

248


నైవాపేక్షాం న చోపేక్షాం స స్నేహో మంద ఉచ్యతే,

నాయికానాయకులలో ఒకరికి కోపము మొదలయినవి కలిగియున్నప్పుడు రెండవవారికి ఉపేక్షాపేక్షలను జేయకయుండునది మందస్నేహ మనఁబడును.

మధ్యస్నేహలక్షణం

ఇతరానుభవాపేక్షా మీక్షతే యస్స మధ్యమః.

249

ఇతరానుభవాపేక్షను నెదురుచూచుచున్నది మధ్యమస్నేహ మనఁబడును.

రాగలక్షణం

దుఃఖమప్యధికం చిత్తే సుఖత్వేనైవ రజ్యతే,
యేన స్నేహప్రకర్షేణ స రాగ ఇతి కథ్యతే.

250


కుసుంభనీలమాంజిష్టరాగభేదేన స త్రిథా,