పుట:భరతరసప్రకరణము.pdf/36

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

విభ్రమలక్షణం

ప్రియాగమనవేళాయాం మదనావేశసంభ్రమాత్,
విభ్రమో గంధహారాదిభూషాస్థానవిపర్యయః.

114

ప్రియుఁడు వచ్చెడిసమయమందు మన్మథావేశసంభ్రమముచే గంధముహారము మొదలైన భూషణస్థానవిపర్యయము విభ్రమ మనఁబడును.

కిలికించితలక్షణం

శోకరోషాశ్రుహర్షాదేస్సంకరః కిలికించితం,

శోకము, కోపము, కన్నీరు, సంతోషము వీనికూడిక కిలికించిత మనఁబడును.

మోట్టాయితలక్షణం

స్వాభిలాషప్రకటనం మోట్టాయితమితీరితం.

115

తనకోరికను బయలుపఱచుట మోట్టాయిత మనఁబడును.

కుట్టమితలక్షణం

కేశాధరాదిగ్రహణే మోదమానాపి మానసే,
దుఃఖితేవ బహిః కుప్యేద్యది కుట్టమితం భవేత్.

116

రతికాలమందు ఉవిద కొప్పు అధరము మొదలైనవానియొక్క గ్రహణమందు మనసులో సంతోషముగలదై యుండినను బయటికి దుఃఖితురాలువలేనే కోపించుట కుట్టమిత మనఁబడును.

బిబ్బోకలక్షణం

ఇష్టే౽ప్యనాదరో గర్వాత్ మనాక్ బిబ్బోక ఇష్యతే,

గర్వమువలన ప్రియవస్తువునందు కొంచెము అనాదరణము బిబ్బోక మనఁబడును.