పుట:భరతరసప్రకరణము.pdf/19

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

స్వాధీనపతికానాయికాలక్షణం

ప్రియోపలాలితా నిత్యం స్వాధీనపతికా మతా,
అస్యాస్తు చేష్టాః కథితాః స్మరపూజోత్సవాదయః.

40


వనకేళీజలక్రీడాకుసుమాపచయాదయః,

నాయకునిచే నెల్లప్పుడు సంతోషపఱుపఁబడెడిది స్వాధీనపతిక. దీనివ్యాపారము మన్మథపూజామహోత్సవము మొదలయినవియు, వనవిహారము, జలక్రీడ, పుప్పాపచయము, మొదలయినవియును.

వాసకసజ్జికానాయిలక్షణం

ప్రియాగమనవేళాయాం మండయంతీ ముహుర్ముహుః.

41


కేళిగృహం తథాత్మానం సా స్యాద్వాసకసజ్జికా,
అస్యాస్తు చేష్టాస్సంపర్క మనోరథవిచింతనం.

42


సఖీవినోదో నితరాం ముహుర్దూతీనిరీక్షణం,
ప్రియాగమనమార్గాభివీక్షాప్రభృతయో మతాః.

43

ప్రియుఁడు వచ్చెడిసమయమందు తా నలంకరించుకొని కేళీగృహము నలంకరించి సిద్ధముగా నుండునది వాసకసజ్జికానాయిక. దీనివ్యాపారములు నాయకుని సంసర్గమనోభీష్టమును యోచించుట, సఖులతోడి వినోదము సల్పుట ఆడుగడుగునకు దూతికను సాభిప్రాయముగఁ జూచుట, నాయకుఁడు వచ్చెడిదారిని జూచుట మొదలైనవి.

విరహోత్కంఠితానాయికాలక్షణం

అనాగసి ప్రియతమే చిరయత్యుత్సుకా తుయా,
విరహోత్కంఠితా భావవేదిభిః పరికీర్తితా.

44


అస్యాస్తు చేష్టాస్సంతాపో వేపథుశ్చాంగసాదనం,
అరతిర్బాష్పమోక్షశ్చ స్వావస్థాకథనాదయః.

45

నిరపరాధియగు ప్రియుఁడు రాక జాగుచేయఁగా కాలవిలంబము నోర్వక యెదురుచూచుచుండునాయిక విరహోత్కంఠిత యనఁబడును. దీనివ్యాపార .