సూ. | విభావానుభావవ్యభిచారిసంయోగాద్రసనిష్పత్తిరితి భరతసూత్రం. | |
విభావ అనుభావ వ్యభిచారిభావముల చేరికవలన రసము గలుగుచున్నదని భరతసూత్రము.
విభావోనామ
| రత్యాదిస్థాయినో యేన భావ్యంతే నితరామితి, | 4 |
రతి మొదలగు స్థాయిభావములు దేనిచే మిక్కిలి భావింపఁబడుచున్నవో అవి భావజ్ఞులచే విభావమని చెప్పఁబడుచున్నది.
అనుభావోనామ
| రత్యాదిస్థాయినస్సమ్యక్చింతాదీంశ్చ తతః పరం, | 5 |
ఏది రతి మొదలగుస్థాయిభావములను, చింత మొదలగు వ్యభిచారిభావములను స్ఫురణమునకుఁ దెచ్చుచున్నదో యది యనుభావమని చెప్పఁబడును.
వ్యభిచారిభావోనామ
| విశేషేణాభిముఖ్యేన సంయాతి స్థాయినం ప్రతి, | 6 |
ఏభావము రత్యాదిస్థాయిభావముల కెదురుగా సంచరించుచున్నదో అది వ్యభిచారిభావమని భావార్థజ్ఞులచే నెఱుఁగఁదగినది.
విభావాదిభావానాం స్థాయినాం చ సంయోగో యథా
| కార్యకారణతాయోగః విభావస్థాయినో ర్మిథః, | |
స్థాయియైనది విభావములచే పుట్టింపఁబడునదిగనుక స్థాయివిభావముల కొకటొకటికి కార్యకారణభావము సంబంధమని చెప్పఁబడుచున్నది.