పుట:తెలుగు వాక్యం.pdf/62

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

48

తెలుగు వాక్యం


b. అతను నిన్నటి నుంచి సిగరెట్లు కాలుస్తున్నాడు.
* c. అతను సిగరెట్లు కాల్చబట్టి నిన్న అవుతున్నది.

అయితే (136) వాక్యాల్లోకూడా బట్టి వాడవచ్చు. అప్పుడు కిందట అనే శబ్దానికి వర్తించిన నియమాలే వర్తిస్తై. ఉదాహరణకు—-

(138)

* b. అతను నిన్నబట్టి నాతో మాట్లాడటం లేదు.
* b. అతను నాతో మాటాడక పోబట్టి నిన్న అయింది.

అయితే నుంచి కి బట్టి కి పూర్తిగా దొరకని అర్థభేదంకూడా ఏమన్నా ఉండొచ్చు. (136) వాక్యాలలోక్రియ వ్యాపార అపరిసమాప్తిని సూచిస్తున్నది. అందువల్ల ఆ వాక్యాల్లోగాని, బట్టి- వాక్యాల్లోగాని, పునఃపున స్సంభవయోగంలేని వ్యాపారాలనుబోధించే క్రియలు రావు. అట్లాంటి క్రియలుండటం వల్ల ఈ కింది వాక్యాలు వ్యాకరణ విరుద్ధాలు .

*(139)

a. ఆ ముసలాయన పదేళ్ల నుంచీ చనిపోతున్నాడు.
b. ఆ ముసలాయన పదేళ్ళ బట్టి చనిపోతున్నాడు.
c. ఆముసలాయన చనిపోబట్టి పదేళ్లవుతున్నది.

వ్యతిరేక క్త్వార్థక ప్రయోగానికి ఇట్లాంటి నియమమే ఉన్నట్టు ఇంతకు ముందు గుర్తించాం. అందువల్ల అక పో బట్టి తో నిర్మించిన వ్యతిరేకరూపానికి, వ్యతిరేక క్త్వార్థకానికి ఈ కాలగమన ప్రయోగంలో భేదం లేదు.

(140)

a. నేను ఐస్‌క్రీం తినకపోబట్టి రెండేండ్లు అయింది.
b. నేను ఐస్‌క్రీం తినక రెండేళ్లయింది.

2.65 : క్త్వార్థక, వ్యతిరేకక్త్వార్థక ప్రయోగంవల్ల హేత్వర్థం రావటం గుర్తించాం. బట్టి - ప్రయోగంవల్లకూడా హేత్వర్థం వస్తుంది. అందువల్ల ఈ వాక్యాలన్నీ తుల్యార్థకాలవుతై. కాని ఏకార్థకాలయినట్లు కనబడదు. ఈ కింది వాక్యాలకు పోల్చిచూడండి.

(141)

a. సుబ్బారావు కోడిగుడ్లు తిని బలిశాడు.
b. సుబ్బారావు కోడిగుడ్లు తినబట్టి బలిశాడు.
c. కిష్టప్ప అన్నం తినక చిక్కిపోయాడు.
d. కిష్టప్ప అన్నం తినక పోబట్టి చిక్కిపోయాడు.