పుట:తెలుగు వాక్యం.pdf/100

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

86

తెలుగు వాక్యం


b. (i) అతను నాతో “నువ్వు అభ్యుదయ కవివి" అన్నాడు.
    (ii) అతను నాతో నేను అభ్యుదయ కవిని అన్నాడు .
    (iii) అతను నన్ను అభ్యుదయ కవి అన్నాడు.

c. (i) నువ్వు అతనితో “నువ్వు జాతీయ కవివి" అన్నావు.
   (ii) నువ్వు అతనితో అతను జాతీయ కవి అన్నావు.
   (iii) నువ్వు అతన్ని జాతీయ కవి ఆన్నావు.

d. (i) నువ్వు నాతో “నేను ప్రపంచ కవిని " అన్నావు.
   (ii) నువ్వు నాతో నువ్వు ప్రపంచకవి నన్నావు.
   (iii) నువ్వు నాతో నువ్వు ప్రపంచ కవినని చెప్పావు.

e. (i) నువ్వు నాతో “నువ్వు కవివి కాదు" అన్నావు.
   (ii) నువ్వు నాతో నేను కవిని కాదన్నావు.
? (iii) నువ్వు నన్ను కవి కాదన్నావు.

(202) a, d వాక్యాలలో వక్త, అనువక్త (అనుకర్త) ఒక్కరే. ఈ సమూహంలో (a iii, d iii) వాక్యాలు (a ii, d ii) వాక్యాలకన్నా మెరుగ్గా ఉన్నై- క్రియారహిత వాక్యాలలో రెండోదళం మొదటి దళానికి విశేషణం. వక్త తన్ను గురించి వ్యాఖ్యానించుకునేటపుడు అన్నాడు అనేకన్నా చెప్పాడు అని ప్రయోగిస్తే మెరుగ్గా కనిపిస్తున్నది. ఇది ఆ వాక్యాల వ్యాకరణ వివరణకాదు. ఎందుకు మెరుగ్గా కనిపిస్తున్నయ్యో ప్రస్తుతానికి చెప్పలేకపోయినా, చెప్పాల్సిన బాధ్యత ఉంది.

(b iii), (c iii) వాక్యాల్లో నన్ను, అతన్ని అనే నామపదాలు అను అనే క్రియకు కర్మపదాలు. ఇవి క్రమంగా b (ii), c (ii) వాక్యాల్లో కర్తృపదాలు- అందువల్ల వీటిని కర్త్రుద్ధరణ ప్రక్రియకు ఉదాహరణగా గ్రహించే వీలులేక పోలేదు. అయితే (iii) సంఖ్య ఉన్న వాక్యాలు (ii) సంఖ్య ఉన్న వాక్యాలనుంచి నిష్పన్నం చేసినపుడే అట్లాంటి వివరణను గురించి ఆలోచించటం సాధ్యమవుతుంది. పైగా క్రియలున్న వాక్యాలతో ఇట్లాంటి వాక్యాలు సాధ్యం కావు.

(203)

   a. నువ్వు అతనితో "నువ్వు తిన్నావు" అన్నావు.
   b. నువ్వు అతనితో ఆతను తిన్నా డన్నావు.
? c. నువ్వు అతన్ని తిన్నా డన్నావు.