266 తెలుగు భాషా చరిత్ర
బందిఖానా (పై. IV 118)
ఖబురు (పై. IV 147)
కవురంత నీవెఱుంగవొ (పై. IV 180)
8. 38. స్థూలంగా ఇది నాటి కావ్యభాషా స్వరూపం. సజీవమైన భాష ప్రవహించే నదివంటిది. నదీ ప్రవాహం ఒకచోట వెడల్పుగా మరొకచోట సన్నగా, ఒకచోట లోతుగా, మరొకచోట లోతు తక్కువగా, ఒకచోట సమానంగా, మరొక చోట ఎగుడుదిగుడుగా, ఒకచోట స్వచ్చంగా, మరోకచోట మకిలెగా ఉన్నట్లే, భాషకూడ నానావిధాలుగా ఉంటది. ప్రాతనీటిలో క్రొత్తనీరు చేరినట్లే ప్రాతతరాల భాషలో క్రొత్తతరాల భాష కలిసి పోతది. ముక్కూ మొగమూ సంగాలేనిరాళ్ళు ప్రవాహవేగంతో అరిగి కరిగి సాలగ్రామాల స్వరూపం సంతరించుకొన్నట్లే ఒకప్పుడు ఆసాధువులు గ్రామ్యాలు ఐన పదాలు కాలక్రమాన జనవ్యవహారంలో నలిగి శిష్టజన పరిగ్రాహ్యము లౌతవి. అందుకొరకే 'ప్రవాహినీ దేశ్యా' అన్నారు పెద్దలు.
ఉదాహృతకృతులు
1. కట్టా వరదరాజు, రామాయణం Vol. II (క.వ.రా.)
2. రఘునాథ భూపాలుడు, వాల్మీకి చరిత్రము (ర. భూ. వా.).
3. రఘునాథ భూపాలుడు, రామాయణము (ర. భూ. రా.)
4. విజయరాఘవ నాయడు, రమునాథనాయకాబ్యుదయము. (వి. నా.ర.)
5. సురభి మాధవరాయలు, చంద్రికా పరిణయము (సు.మా.చం.)
6. అయ్యలరాజు నారాయణామాత్యుడు, హంస వింశతి (అ.నా.హం).
7. కంకంటి పాపరాజు, ఉత్తర రామాయణము (కం. పా. ఉ.)
8. చేమకూర వేంకటరాజు, విజియవిలాసము (చే. వెం. వి).
9. చేమకూర వేంకటరాజు, సారంగధర చరిత్రము (చే.వెం.సా.)
10. చింతలపల్లి ఛాయవతి, రాఘవాభ్యూదయము (చిం.ఛా.రా.)
11. కూచిమంచి తిమ్మకవి, రసికజన మనోభిరామము (కూ.తి.ర.)
12. చెంగల్వ కాశకవి, రాజగోపాల విలాసము (చెం. కా. రా.)