కావ్యభాషా పరిణామం 219
త/ట; తెంకాయ-టెంకాయ
ద/డ : అరువదేను-ఇరువడేను
ద/జ: జాజి-జాదులు
వ/మ: నివురు-నిమురు
ల/ర: బత్తలించు-బత్తరించు
ల/న: తెలుఁగు-తెనుఁగు
ఆ/ఇ; అదరిపడు-అదిరిపడు
అ/ఉ; మెలపౌరు- మెలుపారు
అ/ఎ; తీఁగ-తీఁగె
అ/ఒ: అందఱు-అందొఱు
ఇ/ఉ: ఎఱింగించు-ఎఱుంగించు
ఇ/ఎ: కోరికి-కోరికె
ఉ/ఒ: డుల్లెన్‌-డొల్లెన్‌
దీర్ఘాచ్చు/ హ్రస్వాచ్చు : పలుమారు-పలుమరు.
(4) పదాది హల్లోపం : దీనివల్ల ఓకేరూపం హలాదిగాను, అజాదిగాను కానవస్తుంది. ఉదా , నెగయు వ.నం. 5-110) -ఎగయు (2-42), నీల్గి (11-90), -ఈల్గె (7-112).
సంధి
7 12. కావ్యభాషకు వర్తించే సం ధి విధానం వైయాకరుణులచే సవివరంగా చెప్పబడింది. కావ్యభాష సంధి సూత్రాలకు నియత ప్రవృత్తి, వ్యవహార భాషలో ఐచ్చికత. కావ్యభాషలో అచ్చులమధ్య ప్రకృతిభావం ఉండదు. శాసనాలలో తరచు ప్రకృతిభావం కనబడుతుంది. ఇదిగాక తత్సమ అకార సంధి సంస్కృత పద బంధాల్లో పరస్పరైైకాదేశ రూపమైన అచ్సంధి. ఆచ్‌ సంధిలో వకారాగమం, ద్రుతద్విత్వసంధి ఇత్యాదులకు ఉదాహరణలు విరివిగా కనబడతాయి.
అచ్సంధి : కావ్యభాషలో రెండచ్చులు పక్కపక్కన వచ్చినప్పుడు.
1. పూర్వస్వరమైనా లోపించాలి (-పరస్వరై కాదేశం), లేదా-
