శాసన భాషా పరిణామం
145
6.219 22,1494), యఱమనాయనిగారు (పై. 5.37.29,1494), సమర్పించను (పై. 5.1228.10,1503 ) ఇందు క్రియా ప్రాతిపదిక సాంస్కృతికమైనా కూడా దానిపై ఇంచుగాగమంలోని చకారంపై ఈ మార్పు కనిపిస్తుంది. సమర్పణ చేశను (పై. 6.1073.12,1402, ). ఎకారం ముందు స > ఛ కావడానికి చూ. (4.18). పండితుల చాత ఇప్పించిన (ఫై. 4.699.57,1546) వారి చాతను ఇప్పించిన (పై. 4.699. 28,1546) మొ. వి. వీటినిబట్టి తాలవ్యహల్లుల తర్వాత ఎ ఏలు ఎ ఏ లుగా (ఈషత్సంవృతంగా) ఉచ్చరించే వారని తెలుస్తుంది. ఇంకా తెలుగు పదాలు కొన్ని: కుచ్చళ్లు (SII 4.709.75,1558), కుచ్చెళ్లు (పై. 4.709. 136,1558) అని రెండు రూపాల్లోనూ ఉండడం గమనార్హం. 5.2 లో అ > ఎగా మారడమూ, ఈ 5,3 లో ఎ < అగా మారడము చూస్తే తాలవ్యహల్లుల తర్వాత అ/ఎ ల భేదం పోయినట్టూ ఆ అ/ఎలకు బదులు ఎ వ్యవహారంలో ఉండినట్లూ చెప్పవచ్చు.
5.4. ఋ, ౠ > రి,రీ/రు,రూ : ఋ,ౠలు రి, రీలుగా. మారినట్టు ప్రాచీనశాసనకాలం నుంచీ కనిపిస్తుంది. ఇట్టి మార్పుతోడివి ఈయుగంలోనూ కనిపిస్తాయి. శ్రింగారభోగ అవసరం ( SII 5.5.8, 1404), వ్రిత్తులు (పై. 5.26.4,1412) మొ. వి. ఋ, ౠలు రు, రూలుగా కూడా మారినట్లు 12వ శతాబ్దినుంచి ఆధారాలు కనిపిస్తాయి.. పిత్రుస్తానము. ( SII 4.1248.9, 1112) మొ. వి. అలా రు, రూలుగా మారినందుకు ఈ యుగంలోనూ ఉదహరణలు చాలా తరచుగా కనిపిస్తాయి. బ్రుందావనం (SII 5.104 12,1428 ), సుక్రుతము (పై. 5.46.24, 1450) మొ. వి. దీనికి విలోమలేఖనం (inverse spelling) లో వ్రాసినవి కూడా చాలా తరచుగా కనిపిస్తాయి. తల్లితండృలకు (పై. 5.47.21,1424)- కాశ్యపగోతృలై (పై. 5.1158.6,1471), సపుతృండైన (పై. 5.1187.4, 4141)మె. వి.
5.5. ఇ ఈ/యి యీ, ఉ ఊ/వు వూ: ఎ ఏ/యె యే, ఒ ఓ/వొ వో:
పై అచ్చులకూ యకార వకార పూర్వకఅచ్చులకూ. భేదం లేనట్లు పూర్వపుయుంగలోనే చాలా స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. ఈ యుగంలోనూ శాసనాల్లో దీనికి చాలాప్రయోగాలు కనిపిస్తాయి. నెఇ (నెయి) ( SII 5.5.6,1404 ), పినబోఇని- (పినబోయిని) (పై. 5.28,5, 1412), ధేనుఉన్ను (ధేనువు) ( పై. 5.29.10,
(10)
