కృష్ణమూర్తి : వికాసోదయం
xxix
నిత్య 'ప్రక్రియ' అని పేరు పెట్టినది 1922 నుండి 1923 వరకు మధ్యన వున్న నెలల్లో అప్పుడప్పుడు జరుగుతుండేది. శారీరకంగా చాలా బాధాకరమూ, శ్రమ పూరితమూ అయిన యీ అవస్థలో మధ్య మధ్యన మహా సౌందర్యపు దర్శనం, సుస్పష్టమైన నిర్దుష్టతతో ప్రకాశించే క్షణాలూ కూడా వుండేవి.
ఒహాయి లోయప్రాంతంలో నివసించడం ఆరంభించగానే కృష్ణమూర్తి క్రమంగాసు, సునాయాసంగానూ ధ్యానం చేయడం ఆరంభించాడు. అప్పుడు ఆతని మెడ వెనుక భాగంలో నొప్పి మొదలైంది. తరువాత కొద్ది వారాల్లోనే అది చాలా తీవ్రంగా తయారై, శరీరంలోని యితర భాగాలకు కూడా పాకింది. ఆ నొప్పి ప్రధానంగా వెన్నుపాము పొడుగునా, కనుల వెనకాల, తల శీర్షభాగాన వుండేది.
నొప్పితో అన్న వణికిపోవడం, బాధతో మెలికెలు తిరగడం, తరచు స్పృహ లేకుండా పడిపోవడం నిత్య చూస్తూ కూర్చునేవాడు. రకరకాల కంఠస్వరాలలో మాట్లాడటం కూడా విన్నాడు. ఒక్కొక్కసారి ఒక చిన్న పిల్లవాడు భయంతో వణుకుతున్న గొంతుతో 'కృష్ణ' వెళ్ళిపోతున్నాడు, మళ్ళీ యిక రాడు అని అనడం కూడా విన్నాడు. మరికొన్ని సమయాల్లో 'అభయమిస్తున్న ఒక ఆగంతుకుని' కంఠం కూడా విన్నాడు. నిత్య రాసుకున్న పుస్తకంలో 'అదృశ్యశక్తుల' తో జరిగిన సంభాషణలో యివతల వారు మాట్లాడిన మాటలు వ్రాసివున్నాయి. ఒక్కొక్కసారి యీ కంఠస్వరాలు అస్పష్టంగా ఆయిపోవడం కూడా నిత్య గమనించేవాడు. మరికొన్ని సార్లు జరిగిపోయిన సంఘటనల్లో కృష్ణమూర్తి మళ్ళీ జీవించడం కూడా నిత్య చూశాడు. తల్లి చనిపోయిన ఘట్టాన్ని, నారాయణయ్య ధోవతి చెంగుతో ముఖం కప్పుకొని ఏడవడం దృశ్యాన్ని కృష్ణమూర్తి వెనక్కు వెళ్ళి చూడటం నిత్య గమనించాడు. అప్పుడు ఆ కంఠస్వరం ఆ వ్యక్తిదిగా మారిపోయేది. ఎప్పుడో మరిచిపోయిన తన మాతృభాషలో ఏడుస్తున్న చిన్నపిల్లవాడిదిగా.
తనకు ఏం జరుగుతున్నదీ అనేది కృష్ణమూర్తి వివరించి చెప్పలేక పోయేవాడు. ప్రక్రియ జరుగుతుంటే మధ్యలో అతను అపస్మారకంగా పడిపోయేవాడు. ఆ తరువాత స్పృహ వచ్చాక ఏం జరిగిందో అతనికి గుర్తుండేది కాదు. అయితే అతడు తన స్వంత మాటల్లో యిదంతా తన చేతనను ఏ విధంగా మార్పు చెందించిందీ సూచన ప్రాయంగా చెప్పడం వ్రాసి పెట్టి వున్నది. 'అసాధారణమైన అనుభవం ఒకటి నాకు జరిగింది' అని అతను చాలా సాధారణంగా రాశాడు శ్రీమతి బెసెంటుకు పంపిన లేఖలో, ఆ వుత్తరంలో యింకా యిట్లా వుంది:
