కియాపదాలు అధిక సంఖ్యలో వుంటాయి. ప్రతృ్వయాలు తక్కువ సంఖ్యలో వుంటాయి. ప్రకృతి ప్రత్యయాలను కలిపి ఒకే పదంగా రాస్తే పదాల సంఖ్య పెరిగిపోతుంది. వాటి సంఖ్య ఎంత వుంటుందంటే - ప్రకృతి పదాల సంఖ్యను ప్రత్యయ పదాల సంఖ్యచే గుణించగా వచ్చిన లబ్బంతో సమానంగా వుంటుంది. అందుచేత పకృతి ప్రత్యయ విభాగం తప్పనిసరి. కంప్యూటర్‌ వాక్యాన్ని పదాలుగాను, పదాలను పదాంశాలుగాను విభజించి వాటి అర్థాలను ప్రత్యేకమైన పదకోశం (నిఘంటువు) నుండి గ్రహిస్తుంది. (నా కంప్యూటర్‌ వ్యాకరణార్దాన్నీ నైఘంటుకార్దాన్నీ వేరు వేరు చోట్ల నుండి (గ్రహిస్తుంది. అందుకోసం నేను ఒక ప్రత్వేకమైన నిఘంటువును (పదకోశం) తయారు చేసుకాంటున్నాను. )
విశ్లేషణలో ఎదురయ్యే సమస్యలు: ఒక్కో భాషలో ఒక్కో సమస్య వుంటుంది. నామపదాలు ప్రత్యయాలతో కలిసేటప్పుడు అనేక సంధి మార్పులు జరుగుతాయి. అందుచేత ధాతు రూపాలు, (ప్రకృతి రూపాలు, సంధిరూపాలు వేరు వేరుగ నిఘంటువులో రాసుకొని గ్రహించవలసి వుంటుంది. క్రియాపదంలో ధాతువుకు కాలబోధథక, పురుషబోధక, వచన బోధక ప్రత్యయాలు అతుక్కానీ వుంటాయి. వాటిని వేరుచేయగలిగే సరైన మార్గం వెతుక్కోవాలి.
కంప్యూటర్‌ భాష ఇంగ్లీషు అనుకొందాం. “|01౧8” అన్న పదానికి అర్ధం వెదుకుతూ “ంై0” వచ్చేసరికి అర్ధం గ్రహిస్తుంది. తరువాత “౧ ప్రత్వయంయొక్క వ్యాకరణార్థం (గ్రహిస్తుంది. మరాక పదం “ర్రంం౦6” తీసుకొందాం. “గ్రం” పూర్తికాగానే అర్ధం (గ్రహించడం జరిగిపోతుంది. “౦6” కి అర్థం దొరకదు. తెలుగులో కూడ ఇటువంటి వదాలుంటాయి. “దేశవుదురు” అన్న పదంలో “దేశము” పూర్తికాగానే అర్ధం (గ్రహించడం జరిగిపోతుంది. “దురుకి అన్థం దొరకదు. “దేశ ముదురు” అని రాస్తే సమస్య లేదు. కాని సమాసాన్ని కలిపి రాస్తారు. పదాలమధ్య ఖాళీ ఉంచడంలో ఒక పద్ధతి లేదు. “నా పుస్తకము, నాయొక్క పుస్తకము, నా యొక్క పుస్తకము” అన్నా అర్ధం మారదు. “ఆమెపుస్తకం...” (16 0009, పదాల మధ్య ఖాళీ లేదు. వాక్యం పూర్తికాలేదు. “ఆమె పుస్తకం.” (58%6 19 & 00019 పదాల మధ్య ఖాలీ ఉంది. ఇక్కడ వాళ్యావసానాన్ని సూచించే గుర్తు() వుంది. ఖాళీ వుంటే ఒక అర్థం, ఖాళీ లేకపోతే ఇంకొళ అర్థం వస్తుంది. “అతను పుస్తకం” (16 19 200019. ఇక్కడ () గుర్తు వున్నా లేకపోయినా అర్థం మారదు. “అతనీ పుస్తకం” “అతనీపుస్తకం” (1119 0008) ఖాళీ వుంచినా లేకపోయినా అర్ధం మారదు. “అతను” కి 'అతనీి? అనే జపవిభక్తిక రూపం వుంది. “ఆమె” కు లేదు. అందుచేత “అతని” తో చిక్కులు లేవు. “ఆమెతో” నే చిక్కులు. అలాగే “ఆయన” తో గూడ చిక్కులే. బెపవిభక్తిక రూపాలు లేనీచోట్ల ఇటువంటి చిక్కులు వస్తాయి.
మనభాషలలో సంధిరూపాలు ఎక్కువ. కాబట్టి ముందుగా సంధులను విడదీని పదాలను (గ్రహించాలి. ఇది క్లష్ణ్సమస్య. “అయ్యవసరము” అన్న సమాసాన్ని 60 శాతం పైగా డిగీ చదువుతున్న విద్యార్థులు “అయ్య + వసరము” అనే విడదీశారు. వారికి “అయ్య” తెలుసు. (గ్రామాలలో ఈ పదం వాడుకలో వుంది.
| తెలుగుజాతి పత్రిక అవ్మునుడి ఆ మార్చి-2021 |
కంప్యూటర్‌ కి ముందుగా ఈ పదం తెలిసుంటే అది కూడ ఇలాగే విడదీస్తుంది. అలాగే తెలుగునుండి ఇంగ్లీషులోకి అనువదించే సందర్భాలలోగూడ కొన్ని ఇబ్బందులు ఉంటాయి. ఉదాహరణకు “క్తుక్షపిల్లూ అన్న సమాసానికి 'కుక్క కీ అర్ధం వుంటుంది. 'పెల్ల కీ అర్ధం వుంటుంది. వెరసి ఇంగ్లీషులో “608 0౧6౮ అనువాదంగా వస్తుంది. ఇంగ్లీషులో “కుక్కపిల్ల” కు “00” అన్న ఒక పదంవుంది. కాబట్టి పదాలకు వేరుగాను, సమాసాలకు వేరుగాను అర్జ్ధాలు రాసుకోవాలి.
వాక్య విశ్లేషణం: ఇంతవరకు పదవిశ్లేషణ గురించి మాత్రమే తెలుసుకొన్నాం. ఇప్పుడు వాక్యవిశ్లేషణ గురించి ఆలోచిద్దాం. వాక్యాలలో సామాన్యవాళ్యాలు, సంక్షిష్ట వాళ్యాలు, సంయుక్త వాళ్యాలు వుంటాయి. సామాన్యవాక్యాలలో కర్తర్ధక వాక్యాలు, కర్మార్థక వాక్యాలే కాకుండా - ఖావార్థక వాక్యాలు, మధ్యార్దక (04160016) వాక్యాలు ఉంటాయి. వీటిని గుర్తించి అర్థం చేసుకోగలిగే సామర్థ్యం యంత్రానికి వుంచాలి. వాక్యంలోని పదాలను భాషాఖాగాలుగా గుర్తించడమేగాదు వాటి పనిగూడ తెలియాలి. అంటే వాక్యంలో ఆపదం ఉద్దేశ్యమో (340)ఆఅ9 విధేయమో(౧/౭46ఇ9) తెలియాలి. త్‌ర్త్హ కర్మ క్రియలు తెలియాలి. అందుకోనం భాషా సంప్రదాయం తెలియూలి. ఇంగ్లీషులాటి భాషలలో వాక్యంలోని పదాల స్థానాన్ని బట్టి కర్త, కర్మలను నిర్ణయిస్తాం. తెలుగు, సంస్కృతం వంటి కొన్ని భాషలలో 'ప్రత్యయాన్నిబట్టి కర్త, కర్మలను గుర్తించవచ్చు. తెలుగులో “రాముడు రావణునీ చంపెను “రావణునీ రాముడు చంపెను” అన్నా అర్దం మారదు. కానీ ఇంగ్లీషులో కణత (1664 [4/4౧4 అనదానికి బదులుగా “ంజాజ2 1166 ౧౬౦౫” అంటే అర్థం మారిపోతుంది. వాళ్యం వ్యాకరణయుక్తంగానే వుంది. ఇంగ్లీషులో వాక్యంలో వదాల స్థానాన్ని బట్టి కర్త, కర్మల నిర్ణయం జరుగుతుంది. ఈ విషయం యంత్రానికి తెలియాలి. అనువాదంలో ఇటువంటి మార్పులు చెయ్యవలసి వుంటుంది.
ఇప్పుడు యంత్రానికి ఇంగ్లీషు భాషలోని పదాలు, అవి ఏ వర్షానికి చెందినవో ఆ వివరాలు, ఆ భాష యొక్క వ్యాకరణం మొదలైనవి తెలుసు. ఇంగ్లీషులోని ఈ 16166 ౧౪” అన్న ఈ వాక్యాన్ని కంప్యూటర్‌ కు మేపితే దానికి అర్ధం కాదు. మనకు జవాబు రాదు. ఎందుకంటే ఇంగ్లీషు వాక్యంలో తప్పుంది. కర్మ “౫ల” కాదు. “౫౧౫” వుండాలి. భాషకు సంబంధించిన సమస్త విషయాలు కంప్యూటర్‌ మనస్సులో నిక్షిప్తమై వుంటాయి. ఇది కంప్యూటర్‌ యొక్క జ్ఞానం. కంవమ్యాటర్‌ లెఎుక్కు ఈ జ్ఞానాన్ని వునం అనువాదానీకి నియోగించుకోవచ్చు. అనువాదంలో కర్త కర్త గాను, కర్మ కర్మ గాను అనువదించవలసి వుంటుంది. దీనీకి నిఘంటువు సహాయపడదదు.
“క పుస్తకం చదువు” “అందరికీ చదువు కావాలి” అన్న వాక్యాలలో మొదటి వాక్యంలో “చదువు క్రియ. తెందవ వాక్యంలో “చదువు నామవాచకం. “71 18 200010 7018 000% 18 8004 అన్న వాక్యాలలోనీ మొదటి మాటకు రెండు అర్థాలు ఉన్నాయి. మొదటి వాక్యంలోని అక్ర ప్రరుషబోధక సర్వనామం, ఉద్దేశ్యం (940- 1600. రెండవ వాక్యంలోని ఉగా్యత్రా” నిర్దేశ సర్వనామం, ఉద్దేశ్యం
