పదబంధ పారిజాతము/కోఱకొమ్ము

వికీసోర్స్ నుండి

కోర్కులు నిండించు

  • కోరికలు తీర్చు.
  • "కోర్కులు నిండించు కూరిమి తనయుఁడు." గౌ. హరి. ప్రథ. పం. 61.

కోర్టు కీడ్చు

  • రచ్చ కీడ్చు ; వ్యాజ్యం వేయు.
  • "కోర్టు కీడ్తురొ యేమొ నా కొంపదీసి." గుంటూ. ఉత్త. 119.
  • "పాపం దేవుడా అని మూల ఉన్న వాణ్ణి వాడు కోర్టు కీడ్చాడు." వా.

కోర్టు కెక్కు

  • వ్యాజ్యాలపా లగు.
  • "వాళ్ల నాన్న చనిపోయి యింకా రెండు నెల్లయినా అయిందో లేదో ఆ అన్నదమ్ము లంతా కోర్టు కెక్కారు." వా.

కోఱకొమ్ము

  • వాడి గల కొమ్ము.

కోఱడ మాడు

  • హాస్య మాడు. కుమా. 6. 45.

కోఱపల్లు

  • కోఱ.

కోఱలు తీసిన పాము

  • చూ. కోరలు తీసిన పాము.

కోఱలు దీటు

  • పండ్లు కొఱుకు. పాండు. 4. 294.

కోలం గొట్టిన తెఱగున

  • అతి సంభ్రమంతో.
  • ఎవరో వెనుక కఱ్ఱను తీసుకొని తఱుముకొని వస్తున్నట్లు.
  • "కత్తులు గట్టి కోలం గొట్టిన తెఱంగున.... తత్ప్రదేశంబు వెడలి..." హర. 2. 28.
  • "నిల్వక వెల్వడెఁ గ్ర,క్కున సైన్యము లెల్లఁ గోలఁ గొట్టినభంగిన్." జైమి. 4. 108.

కోలకు తెచ్చు

  • విధేయముగా నొనర్చు. కోలకు - కోపుకు తెచ్చుట అనగా ఎద్దులు మొదలయిన వానిని కాడి కట్టి విధేయముగా నొనర్చుట.
  • "కడలిఁ గోలకుఁ దెచ్చినగబ్బి వీవ." పారి. 1. 49.
  • చూ. కాడికి తెచ్చు.

కోలక్రోతులు

  • కోతి కొమ్మచ్చి. ఒక పిల్లల ఆట.

కోలగగ్గెర ద్రోయు

  • కూలద్రోయు.
  • "అసియుఁ బాత్రయుఁ దేఁ బంచి యాంత్రవల్లిఁ, గోలగగ్గెర ద్రోయఁ దత్కుజముతోడ, నొరగి." ఆము. 6. 27.

కోలదివియ

  • దివిటీకి మారుగా కాల్చి పట్టుకునే వెలుతురు కట్టెల కట్ట. ఈ వెలుతురుకట్టెనే కొరిమిపాల అంటారు.
  • "కోల దివియల వెలుఁగు దిక్కులకు నిగిడి." దశ. 5. 90.
  • "తలవరులు, కోలదివ్వెలవారిఁ గొంచు నవ్వీధి." గౌర. హరి. ఉ. 2319.
  • "ఆలీలఁ గొరవి దయ్యంబుల దివ్వె, గోలలవారిఁగాఁ గొని గస్తు దిరిగి." గౌ. హరి. ఉ. 1668.

కోల మెఱుపు

  • నిలువు మెఱుపు.
  • "శివు దిక్కునందు వేకువఁ గోల మెఱుఁగులు, మెఱసె..." హరి. పూ. 7. 160.

కోలలవారు

  • వేత్రహస్తులు.

కోలాట గొడియలు

  • కోలాట మాడు కఱ్ఱలు, చిన్న చిన్న కర్రలకు బచ్చెన పూసి కోలాటంలో ఉపయోగిస్తారు. పండితా. ప్రథ. వాద. పుట. 703.
  • చూ. కోలాటము.

కోలాటము

  • కోలాట మనే ఆట.
  • చూ. కోలాటలు.

కోలాటలు

  • చిన్న కోలాటం కఱ్ఱలతో చుట్టూ నిలిచి ఆడే ఆట. కోలాటం పాటలు కూడా మనకు చాలా ఉన్నవి.
  • చూ. కోలాటము.
  • పండితా. ద్వితీ. మహి. పుట. 179.

కోలాస

  • అడియాస; పేరాస.
  • "కోలాస లేల పై కొసరఁ గుంచంబు, గూలఁబడ్డ ట్లగు." బస. 7. 198.

కోలాసకత్తె

  • దురాశ గలది.
  • "పుట్టినప్పుడె నేర్చు బుద్దుల పోక, కోలాసకత్తియ." పండితా. పురా. పు. 122.

కోలుకాడు

  • కావలివాడు; బంటు. విక్ర. 8. 25. హంస. 2. 48.

కోలుకొను

  • 1. తేఱుకొను.
  • "కోల్కొన నీ, కనిశముఁ బోఁద్రోలు చుండు నమరగణంబున్." కుమా. 4. 13.
  • "నరసూను నపుడు కర్ణజుఁ, డిరు మూడు శిలీముఖంబు లెద నించిన నొ,చ్చి రయంబునఁ గోల్కొని రా,నరదముఁ దునిమెన్ సకేతుహయసూతముగన్." జైమి. 7.
  • "దీప మడఁగఁ జీకటియును, గోప మడఁగ శాంతిగుణము గోల్కొను క్రియ." పాండు. 4.
  • ఇక్కడ వర్ధిల్లు అని అర్థ చెప్పినారు కోశకారులు. శ. ర.
  • కాని అవసరం లేదు. తేఱు కొను అనుటే చాలు.
  • 2. జబ్బుపడి గాని. మరే దెబ్బతిని గాని తిరిగీ తొలి స్థితికి వచ్చు.
  • "కొంత మాత్రపు టీవిగా కింతలేసి, తలము తప్పిన యీవులు తగునె యియ్య, నిచ్చి మఱి కోలుకొన లేక యేపుదఱిఁగి,పోవఁ దెగడరె జనులు దుర్బుద్ధి యనుచు." హరిశ్చ. 4. 83.
  • "వ్యాపారంలో బాగా నష్టపోయి ఇప్పుడిప్పుడే అతను కోలుకొంటున్నాడు." వా.
  • 3. ఉత్సహించు.
  • "వధించుటకుఁ గోల్కొన కున్నది బుద్ధి." భార. ఉద్యో. 4.

కోలుకొలుపు

  • పురి కొల్పు, ప్రేరేపించు, ప్రోత్సాహపఱుచు, ఒప్పించు.
  • "రవిఁ దెత్తుమే నీకు రమణుండుగా నల,కూబరుఁ దెత్తుమే కోలుకొలిపి." కుమా. 6. 17.

కోలుకోలన్నలు

  • కోలాటం. - ఒక ఆట. హంస. 5. 155.

కోలుతల సేయు

  • యుద్ధసన్నాహము చేయు. యుద్ధమునకు బ్రోత్సహించు.
  • "తన కెలంకులఁ గోలుతల సేసి తఱుమంగ." భార. భీష్మ. 1. 268.
  • "ఉన్నచోటన కదలక యున్న ద్రోణ, భీష్ములును గోలుతల సేయఁ బెరిఁగి సేన, చంద్రుఁ డుదయింపఁ బెరిఁగిన శరధి యట్లు, తోడుతోడుతఁ బొంగారి చూడ నొప్పె." భార. భీష్మ. 2. 117.

కోలుపడు

  • 1. దొంగలపా లగు.
  • "హరి భార్యలు బోయలచేఁ, బరిభవమును బొంది కోలుపడిరి." వి. పు. 8. 283.
  • 2. పోగొట్టుకొను.
  • "తమ సగపాలుఁ గోలుపడి దానిన యిప్పుడు గోరువారికిన్, సముచిత వృత్తి నిచ్చి." భార. ఉద్యో. 1. 19.

కోలుపాటు

  • కోలుపోవుట.

కోలు పుచ్చు

  • కోలుపోవునట్లు చేయు.

కోలుపులి

  • పెద్ద పులి.

కోలుపోవు

  • పోగొట్టుకొను. భీమ. 4. 99.

కోలుమసగు

  • 1. విజృంభించు.
  • "కోపనశాపనవ్యశిఖి గోల్మసఁగంగ సుగంది." పాండు. 2. 57.
  • "కుపితయుగాంత రుద్రగతిఁ గోలు మసంగినవాఁడు భీష్ముఁడు." భార. భీష్మ. 1. 138.
  • "కోలుమసంగెడుకోర్కుల వెను వెంట." భార. విరా. 2. 315. ఈ పేజి వ్రాయబడి ఉన్నది. ఈ పేజి వ్రాయబడి ఉన్నది.
  • 2. సంహరించు.
  • "తండ్రి యధ్వర విఘాతకు బారి సమరిన కొడుకు శంఖనఖాఖ్యుఁ గోలు మసఁగి." కకు. 2. 118.

కోలు ముందు

  • మొట్టమొదట.
  • మునుముందు.
  • "అయ్యబలమీఁద, నలిననాభుండు కను వేసినాఁడు గానఁ, గోలు ముందుగ నీవ చేకొనఁగ వలయు." వరాహ. 11. 52.

కోలువడు

  • కోల్పోవు, పోగొట్టుకొను.
  • "దక్షప్రజాపతి దలఁ గోలువడఁడె." పండితా. ప్రథ. వాద. పుట. 685.

కోలెముక

  • వెన్నెముక.

కోలెమ్ము

  • వెన్నెముక.

కోలెమ్ముక

  • వెన్నెముక.

కోల్కొను

  • తేఱుకొను.
  • చూ. కోలుకొను.

కోల్తల సేయు

  • చూ. కోలుతల సేయు.

కోల్పడిపోవు

  • పోగొట్టుకొను.
  • "నిన్ను నమ్మి నా,గుట్టును దేజమున్ మిగులఁ గోల్పడి పోయితి." పారి. 1. 127.

కోల్పడు

  • చూ. కోలుపడు.

కోల్మసగు

  • చూ. కోలుమసగు.

కోల్మొడుచు

  • ఇనుపపుల్లకు చెక్కు. మాంసం ముక్కలను ఇనుప ముక్కలకు చెక్కు తారు - కఱకు ట్లంటారు వానినే. కుమా. 11. 193.

కోవలు వడ వ్రాయు

  • అందముగా వ్రాయు. ముత్తెముల కోవవలె అనుట. అందుపై వచ్చిన పలుకుబడి.
  • "కోవలు వడ వ్రాసి చిత్రగుప్తుఁడు దాఁచెన్." పాండు. 5. 74.

కోవుర ముండు

  • కావలి యుండు.
  • "ఉదయగిరిమీఁదఁ గోపురం బుండి నిగుడు, నహితరవిరశ్మిచే బద్ధుఁ డగుచు..." మను. 3. 54.

కోసకోడి

  • ఓడి పాఱిపోయే కోడి. కోడి పందెములలో వాడక మున్న మాట.
  • "నా జన్మలో కోసకోడి పట్టింది లేదు." వా.

కోసి కుప్పలు పెట్టు

  • కోయు.
  • "తలలు కోసి కుప్పలు పెట్టుచు." వీర. 4. 206. కోసుక తిను
  • గట్టిగా దండించు. కోపోద్రిక్తు డైనప్పుడు ఉపయోగించే పలుకుబడి.
  • "సం, త్రాసము చెంద నీగళము రాట్నమునం బిగియించి యొంతునో, కోసుక తిందునో యనినఁ గోమలి నిశ్చలధైర్యధుర్య యై." శుక. 2. 373.

కోసెత్తు

  • గొడ్డుపోవు; దాసోహ మను. ఓడిపోయి పారిపోయే కోడిని కోడి పందెములలో కోస కోడి అంటారు.
  • "దేశంబు కోసెత్తెనే?" గీర. విగ్ర. 15.

కౌగిట గ్రుచ్చి యెత్తు

  • బిగియూర కౌగిలించుకొను.
  • "పొలఁతుల్ గౌఁగిటఁ గ్రుచ్చి యెత్తి తలఁబ్రా ల్వోయించునవ్వేళ." పారి. 1. 2.

కౌగిట చేర్చు

  • కౌగిలించు.
  • "నీరజనాభుఁడు నిండుఁ గౌఁగిటం జేరిచి బుజ్జగించి." పారి. 1. 134.

కౌగిట తేలుచు

  • కౌగిలింతచే సంతోషపెట్టు.
  • "నీలశిరోజనేత్రముల నీళ్ల నె కాళులుఁ గడ్గి కౌఁగిటం, దేలిచి యింటిలోపలికిఁ దిన్నగఁ దోడ్కొని వచ్చె." హంస. 3. 106.

కౌగిట బిగించు

  • గాఢంగా కౌగిలించుకొను.
  • "సతి నతఁ డపుడు విడక కౌఁగిట బిగించె." కళా. 4. 104.

కౌగి లిచ్చు

  • ఆలింగనసౌఖ్యము నందించు.
  • "భూసుపర్వున కొకనాఁడు పోయి కౌఁగి, లిచ్చి రమ్మని పంపినాఁ డింతె కాని." నిరం. 4. 24.

కౌచుముచ్చు

  • మాంసాహారి; రాక్షసుడు. బ్రౌన్.

కౌడు పెట్టు

  • మోసగించు; కపటంతో ప్రవర్తించు.
  • "అతిమత్సరతన్, బెనఁ గెడు వారలను గౌడు పెట్టి పఱచి కై, కొనియెద నీ వస్తువుల..." షోడ. 2. 40.

కౌడు లేని మనిషి.

  • నిష్కపటి, కుళ్ళూ కువ్వాడం లేని వ్యక్తి.
  • "అత నేమాత్రం కౌడు లేని మనిషి. ఏ మన్నా మన మంచికే అంటాడు." వా.

కౌపీనసంరక్షణార్థం....

  • అంత చిన్న దానికై ఇంత లంపటమా.
  • పుట్టగోచికోసం సంసారమే కట్టుకున్న సన్యాసి కథపై వచ్చినది.

క్రందుకయ్యము

  • దొమ్మియుద్ధం. క్రందుకొను
  • వ్యాపించు.
  • ఇది ప్రకటిత మగు. ఎక్కువగు, పూర్ణ మగు అన్నట్టి, అందుకు దగ్గరగా నున్నట్టి చాలా అర్థాలలో కాన వస్తుంది.
  • "మంగళ భూషణద్యుతుల్, క్రందు కొనంగ." జైమి. 4. 120.

క్రందుపడు

  • పైన పడు, గుంపుకట్టు. భాస్క. రా. ఆర. 1. 248; మార్కం. 1. 225.

క్రందుపఱచు

  • క్రందుపడ జేయు.

క్రందుపాటు

  • క్రందుపడుట.

క్రక్కువడు.

  • చిక్కువడు.
  • "ఆక్రోశపరి దేవనాక్షర వ్రాతంబు, కంఠగద్గదికచేఁ గ్రక్కుపడఁగ." హరి. 3. 92.

.....క్రక్కించు

  • ప్రతీకారము చేయుపట్ల, ఎదుటివాడు దేనిని అపహరించెనో దానిని క్రక్కింతును అని అంటారు.
  • "కలఁచి నా యల్లునిఁ గ్రక్కింతు ననుచు." ద్విప. మధు. పు. 53.
  • "నా చేతికి దొరకనీ వాడు. ఆ నూరు రూపాయలూ కక్కించి వదలి పెడతాను." వా.

క్రగ్గుపడు

  • వెల్వడలేక పోవు, క్రుంగిపోవు.
  • "కంఠగద్గదికచేఁ గ్రగ్గుపడఁగ." హర. 3. 92.

క్రచ్చుకొను

  • డగ్గఱు.
  • "చెలులఁ గ్రచ్చుకొని యడుగ నిట్లను నచ్చేడియ." వసు. 4.

క్రమ్ముకొను

  • క్రమ్ము. ప్రభా. 2. 41.

క్రమ్ము దెంచు

  • క్రమ్ము, పొంగు, ప్రవహించు.

క్రమ్మువడు

  • మూతపడు.
  • "ఘనుఁడు గృహమేధి పెరటిలోఁ గ్రంతఁ జూచి, క్రమ్మువడ మంచి దొక రేఁగుకొమ్మ వేయు, మనుచు భృత్యునిఁ బలుకంగ." గంధ. 66.

క్రయ పెట్టు

  • అమ్ము.
  • "పొరుగూళ్లఁ గలమాన్యభూముల ధాన్యంబు, గ్రయ పెట్టి విడుచుఁ బర శ్శతంబు." నిరంకు. 2. 26.

క్రయ్యబడు

  • బలాత్కరించు.
  • "కన్యకఁ, గ్రయ్యంబడి చేసికొనిన రాక్షస మయ్యెన్." విజ్ఞా. ఆచా. 100.
  • 2. కలియు, కలియబడు.
  • "వెయ్యేం డ్లయ్యెను నీతోఁ, గ్రయ్యం బడియున్నవాఁడఁ గామసుఖములన్." భాగ. 9. 577.

క్రయ్యబాఱు

  • కలిసి పారు.

క్రల్ల వడు

  • పా డగు, దగ్ధ మగు.
  • "తరు లెల్లఁ గ్రల్లవడఁగా, విరళము లై వీను లున్న విధ మొప్పె నహ, స్కర రుచులతోడఁ దలపడి, యరుదుగఁ బోరాడి తుమురు లై పడినక్రియన్." హరి. పూర్వ. 6. 37.

క్రాగిపోవు

  • నీళ్ల వలె క్రాగి ఆవిరియి పోవు. అనగా నశించి పోవు.
  • "కంధరకు నోడి యెచటనో క్రాఁగిపోవ." పాండు. 4. 40.

క్రాలుకన్ను

  • వంకరకన్ను; వాలుకన్ను. పండితా. ద్వితీ. మహి. పుట. 108. వరాహ. 4. 8.

క్రాలుకొను

  • నెలకొను. కవిక. 2. 61.

క్రాసి యుమియు

  • కారి ఉమ్మి వేయు అని నేటి వాడుక.
  • "కౌముదీచ్ఛాయలఁ గ్రాసి యుమియ." కాశీ. 4. 269.

క్రింగొడ ళ్ళూరుచు

  • శరీరమును కుంచించుకొను.
  • "తొడ లూఁదికొనుచును ద్రోపు ద్రొక్కిళ్ళు, వాఱుచు క్రింగొడళ్ళూరుచు." పండితా. ద్వితీ. పర్వ. పుట. 362.

క్రిందట గాలిగా కేడించు

  • గాలివేగముతో నడిపించు, గాలి క్రిం దగునట్లు అనుట.
  • "ఆపైఁడి మృగము, మనకు లోఁబడు నట్టి మతముఁ జింతించి, క్రిందట గాలిగాఁ గేడించి రథము, నందు పాటుగఁ దోలు మనుచు." గౌ. హరి. ప్రథ. పం. 599-602.

క్రింద మీద పెట్టు

  • ఎలాగో ఒకలాగు తగాదా పెట్టు.
  • "....ఎవ్వరికేని మీఁదికిం గ్రిందికిఁ బెట్టి పోరు పొసగింపన చూచెద..." పాండవో. 50.

క్రిందు చేయు

  • అధ:కరించు.
  • "సమస్తముఁ గ్రిందు చేసి మించినబలు వేల్పు." పాండు. 1. 152.
  • రూ. క్రిందు సేయు.

క్రిందుపడు

  • 1. తక్కువ యగు.
  • "పెనఁకువ నెందున్, గ్రిందు పడకుండ." హర. 7. 179.
  • 2. ఓడిపోవు.
  • "పాండునృపకుమారునకుఁ గ్రిందు పడినావు." నిరంకు. 3. 29.
  • 3. అధ:కృత మగు.
  • "...పక్షిపతి...తగ్గి య, చ్చరణము లంది క్రిందు పడె సమ్మతి నెప్పుడు వీఁపుఁ జూపుచున్." రాధి. 2. 46. క్రిందు పఱుచు
  • తక్కువపఱుచు.
  • "నునుకందు పైఁ జెందు నని యిందురుచి గ్రిందు, పఱపఁగాఁ జాలు నబ్బాల మోము." హంస. 2. 20.

క్రిందు మీ దగు

  • తలక్రిందు లగు.
  • "నాతిమృదుగతి చపలేక్షణముల కలికి, క్రిందుమీఁ దయ్యెఁ గాదె పూర్ణేందు వదన." హంస. 2. 141.
  • "కొండలు క్రిందుమీఁదుగను గూల..." హంస. 4. 20.

క్రిక్కించు

  • గిలిగింతతో నవ్వునట్లు చేయు. ధ్వన్యనుకరణము.
  • కిచకిచ నవ్వు మొదలైన వానిలో వలెనే.
  • "క్రిక్కించుఁ జక్కిలి గిలగిలయనుచు." పండితా. ప్రథ. పురా. పుట. 457.

క్రిక్కిరియు

  • 1. గుంపుగా చేరు.
  • "క్రిక్కిరిసి తేఁటిగము లక్కమలరాజిపయి." రాజశే. 1. 141.
  • 2. నిండు.
  • "గుత్తుల్ క్రిక్కిరియఁ జేసి." రుక్మాం. 3. 129.
  • "జనం క్రిక్కిరిసి ఉన్నారు." వా.

క్రిక్కిఱియు

  • దట్టముగా ఒక దానిపై నొకటి పడు.
  • "క్రిక్కిఱిసినశవములలో." కుమా. 11. 177.

క్రియగొను

  • కార్యరూపము చెందు.
  • "ఉడుగక మే మహితముఁ బలి,కెడి వారము నీవు హితవు క్రియగొనఁగాఁ బ,ల్కెడువాఁడవు." భార. ఆది. 8. 40.

క్రియలో....

  • కార్యరూపంలో.
  • "వాడు మాటల్లో దానపరుడే కానీ క్రియలో మాత్రం కాదు." వా.
  • "ప్రేమంటే మాటల్లో కాదు. క్రియలో కనిపించాలి." వా.

క్రియలో మాట

  • అసలు కీలకం, అసలు మాట.
  • "ఇంత కథ అంతా యెందుకు? క్రియలో మా టేమిటి? వా.
  • చూ. క్రియలో ముక్క.

క్రియలో ముక్క

  • చూ. క్రియలో మాట.

క్రియ్యూట

  • చిన్న ఊట.
  • కొండలలో అక్క డక్కడా నీరు ఊటగా బయలు దేరి పారుతూ ఉంటుంది. అదే క్రియ్యూట.
  • "ఇందలి క్రియ్యూట లీప్సి తార్థంబు, లందించు రసరసాయన సుధా ధారలు." పండితా. పర్వ. ద్వితీ. 241 పు.

క్రీగంట చూచు

  • కటాక్షించు; ఓరగా చూచు.
  • "మమ్మల్ను కాస్త క్రీగంట చూస్తూ ఉండు." వా. క్రీగడుపు
  • పొత్తికడుపు.
  • క్రిందిది అనుట.

క్రీగాడ్పు

  • అపానవాయువు.

క్రీగోరు

  • కాలిగోరు.

క్రీదొడ

  • తొడ క్రిందిభాగము.

క్రీనీరు నేల

  • ఊటతో చెమ్మగిల్లిన నేల.

క్రీయూట

  • చూ. క్రియ్యూట.

క్రుంకువెట్టు

  • మునుగు, నిమగ్ను డగు.
  • "విపులాంభోనిధిఁ గ్రుంకువెట్టి." నిరంకు. 3. 49.

క్రుంగబడు

  • క్రుంగిపోవు.
  • "ధర గ్రుంగఁబడఁగ." భాస్క. రా. కిష్కి. 431.

క్రుంగిల బడు

  • క్రుంగిపోవు.
  • "పాన్పుమీఁదటఁ గ్రుంగిలఁబడఁగఁ దిగిచి, ప్రథమసురతంబు గావించు ప్రౌఢ వౌర." రాజగో. 56.

క్రుచ్చి యెత్తు

  • కౌగిలించు.
  • "పే, రక్కునఁ గ్రుచ్చి యెత్తుకొని." కవిక. 3. 167.

క్రుమ్మి కూరాకు సేయు

  • చిందర వందర చేయు.
  • "పులులు జట్టలు చీరి దుప్పులను లేళ్ల, నేకలమ్ములఁ గ్రుమ్మి కూరాకు సేసి, యమరఁ జమరులఁ బట్టి పాలార్తు మిపుడు, సామి! చూడుము నీ బంట్ల సత్తు వనుచు." సారం 1. 90.

క్రుమ్ములాడు

  • పోట్లాడు; దెబ్బలాడు.
  • పశువులు కొమ్ములతో క్రుమ్ములాడుటపై వచ్చినది.
  • "వీనిఁ బడవైచె నాతఁడా వీరుఁ డనుచుఁ, గా దనుచుఁ గ్రుమ్ములాడు నక్తంచరాళి." కువల. 2. 151.

క్రుమ్మెసలాడు

  • పోట్లాడు. రంగా. 3. 218.

క్రుయ్యక డయ్యక

  • చులాగ్గా.
  • "అయ్యంగరాజుతోడం, గయ్యము సేయుచును దుర్ముఖప్రాణంబుల్, సయ్యనఁ దొమ్మిది యమ్ములఁ, గ్రుయ్యక డయ్యక యతండు గొనియె నరేంద్రా!" భార. ద్రో. 4. 198.

క్రుయ్యబాఱు

  • కృశించు.

క్రుళ్లి గుల్లగు

  • కుళ్లి కృశించు.
  • "....కవులు చెడనాడ వగన్, గ్రుళ్లి తనలోనె గు ల్లై, పెల్లుగ శంఖంబు మొర్రపెట్టుచు నుండున్." రాధా. 1. 154.