ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 1
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 1) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
తమ అప్రతిమసత్త్వౌజొ బలవీర్యపరాక్రమమ
హతం థేవవ్రతం శరుత్వా పాఞ్చాల్యేన శిఖణ్డినా
2 ధృతరాష్ట్రస తథా రాజా శొకవ్యాకుల చేతనః
కిమ అచేష్టత విప్రర్షే హతే పితరి వీర్యవాన
3 తస్య పుత్రొ హి భగవన భీష్మథ్రొణముఖై రదైః
పరాజిత్య మహేష్వాసాన పాణ్డవాన రాజ్యమ ఇచ్ఛతి
4 తస్మిన హతే తు భగవన కేతౌ సర్వధనుష్మతా
యథ అచేష్టత కౌరవ్యస తన మే బరూహి థవిజొత్తమ
5 [వ]
నిహతం పితరం శరుత్వా ధృతరాష్ట్రొ జనాధిపః
లేభే న శాన్తిం కౌరవ్యశ చిన్తాశొకపరాయణః
6 తస్య చిన్తయతొ థుఃఖమ అనిశం పార్దివస్య తత
ఆజగామ విశుథ్ధాత్మా పునర గావల్గణిస తథా
7 శిబిరాత సంజయం పరాప్తం నిశి గానాహ్వయం పురమ
ఆమ్బికేయొ మహారాజ ధృతరాష్ట్రొ ఽనవపృచ్ఛత
8 శరువా భీష్మస్య నిధనమ అప్రహృష్టమనా భృశమ
పుత్రాణాం జయమ ఆకాఙ్క్షన విలలాపాతురొ యదా
9 [ధృ]
సంసాధ్య తు మహాత్మానం భీష్మం భీమపరాక్రమమ
కిమ అకార్షుః పరం తాత కురవః కాలచొథితాః
10 తస్మిన వినిహతే శూరే థురాధర్షే మహౌజసి
కిం ను సవిత కురవొ ఽకార్షుర నిమగ్నాః శొకసాగరే
11 తథ ఉథీర్ణం మహత సైన్యం తరైలొక్యస్యాపి సంజయ
భయమ ఉత్పాథయేత తీవ్రం పాణ్డవానాం మహాత్మనామ
12 థేవవ్రతే తు నిహతే కురూణామ ఋషభే తథా
యథ అకార్షుర నృపతయస తన మమాచక్ష్వ సంజయ
13 [స]
శృణు రాజన్న ఏకమనా వచనం బరువతొ మమ
యత తే పుత్రాస తథాకార్షుర హతే థేవవ్రతే మృధే
14 నిహతే తు తథా భీష్మే రాజన సత్యపరాక్రమే
తావకాః పాణ్డవేయాశ చ పరాధ్యాయన్త పృదక పృదక
15 విస్మితాశ చ పరహృష్టాశ చ కషత్రధర్మం నిశామ్య తే
సవధర్మం నిన్థమానాశ చ పరణిపత్య మహాత్మనే
16 శయనం కల్పయామ ఆసుర భీష్మాయామిత తేజసే
సొపధానం నరవ్యాఘ్ర శరైః సంనతపర్వభిః
17 విధాయ రక్షాం భీష్మాయ సమాభాష్య పరస్పరమ
అనుమాన్య చ గాఙ్గేయం కృత్వా చాపి పరథక్షిణమ
18 కరొధసంరక్తనయనాః సమవేక్ష్య పరస్పరమ
పునర యుథ్ధాయ నిర్జగ్ముః కషత్రియాః కాలచొథితాః
19 తతస తూర్యనినాథైశ చ భేరీణాం చ మహాస్వనైః
తావకానామ అనీకాని పరేషాం చాపి నిర్యయుః
20 వయావృత్తే ఽహని రాజేన్థ్ర పతితే జాహ్నవీసుతే
అమర్షవశమ ఆపన్నాః కాలొపహతచేతసః
21 అనాథృత్య వచః పద్యం గాఙ్గేయస్య మహాత్మనః
నిర్యయుర భరతశ్రేష్ఠః శస్త్రాణ్య ఆథాయ సర్వశః
22 మొహాత తవ సపుత్రస్య వధాచ ఛాంతనవస్య చ
కౌరవ్యా మృత్యుసాథ భూతాః సహితాః సర్వజారభిః
23 అజావయ ఇవాగొపా వనే శవాపథ సంకులే
భృశమ ఉథ్విగ్నమనసొ హీనా థేవవ్రతేన తే
24 పతితే భరతశ్రేష్ఠే బభూవ కురు వాహినీ
థయౌర ఇవాపేత నక్షత్రా హీనం ఖమ ఇవ వాయునా
25 విపన్నసస్యేవ మహీ వాక చైవాసంస్కృతా యదా
ఆసురీవ యదా సేనా నిగృహీతే పురా బలౌ
26 విధవేవ వరారొహా శుష్కతొయేవ నిమ్నగా
వృకైర ఇవ వనే రుథ్ధా పృషతీ హతయూదపా
27 సవాధర్ష హతసింహేవ మహతీ గిరికన్థరా
భారతీ భరతశ్రేష్ఠ పతితే జాహ్నవీసుతే
28 విష్వగ వాతహతా రుగ్ణా నౌర ఇవాసీన మహార్ణవే
బలిభిః పాణ్డవైర వీరైర లబ్ధలక్షైర భృశార్థితా
29 సా తథాసీథ భృశం సేనా వయాకులాశ్వరదథ్విపా
విషణ్ణభూయిష్ఠ నరా కృపణా థరష్టుమ ఆబభౌ
30 తస్యాం తరస్తా నృపతయః సైనికాశ చ పృదగ్విధాః
పాతాల ఇవ మజ్జన్తొ హీనా థేవ వతేన తే
కర్ణం హి కురవొ ఽసమార్షుః స హి థేవవ్రతొపమః
31 సర్వశస్త్రభృతాం శరేష్ఠం రొచమానమ ఇవాతిదిమ
బన్ధుమ ఆపథ గతస్యేవ తమ ఏవొపాగమన మనః
32 చుక్రుశుః కర్ణ కర్ణేతి తత్ర భారత పార్దివాః
రాధేయం హితమ అస్మాకం సూతపుత్రం తనుత్యజమ
33 స హి నాయుధ్యత తథా థశాహాని మహాయశాః
సామాత్యబన్ధుః కర్ణొ వై తమ ఆహ్వయత మాచిరమ
34 భీష్మేణ హి మహాబాహుః సర్వక్షత్రస్య పశ్యతః
రదేషు గణ్యమానేషు బలవిక్రమ శాలిషు
సంఖ్యాతొ ఽరధరదః కర్ణొ థవిగుణః సన నరర్షభః
35 రదాతిరద సంఖాయాం యొ ఽగరణీః శూర సంమతః
పితృవిత్తామ్బుథేవేషాన అపి యొ యొథ్ధుమ ఉత్సహేత
36 స తు తేనైవ కొపేన రాజన గాఙ్గేయమ ఉక్తవాన
తవయి జీవతి కౌరవ్య నాహం యొత్స్యే కదం చన
37 తవయా తు పాణ్డవేయేషు నిహతేషు మహామృధే
థుర్యొధనమ అనుజ్ఞాప్య వనం యాస్యామి కౌరవ
38 పాణ్డవైర వా హతే భీష్మే తవయి సవర్గమ ఉపేయుషి
హన్తాస్మ్య ఏకరదేనైవ కృత్స్నాన యాన మన్యసే రదాన
39 ఏవమ ఉక్త్వా మహారాజ థశాహాని మహాయశాః
నాయుధ్యత తతః కర్ణః పుత్రస్య తవ సంమతే
40 భీష్మః సమరవిక్రాన్తః పాణ్డవేయస్య పార్దివ
జఘాన సమరే యొధాన అసంఖ్యేయపరాక్రమః
41 తస్మింస తు నిహతే శూరే సత్యసంధే మహౌజసి
తవత్సుతాః కర్ణమ అస్మార్షుస తర్తుకామా ఇవ పలవమ
42 తావకాస తవ పుత్రాశ చ సహితాః సర్వరాజభిః
కా కర్ణ ఇతి చాక్రన్థన కాలొ ఽయమ ఇతి చాబ్రువన
43 జామథగ్న్యాభ్యనుజ్ఞాతమ అస్త్రే థుర్వార పౌరుషమ
అగమన నొ మనఃకర్ణం బన్ధుమ ఆత్యయికేష్వ ఇవ
44 స హి శక్తొ రణే రాజంస తరాతుమ అస్మాన మహాభయాత
తరిథశాన ఇవ గొవిన్థః సతతం సుమహాభయాత
45 [వ]
తదా కర్ణం యుధి వరం కీర్తయన్తం పునః పునః
ఆశీవిషవథ ఉచ్ఛ్వస్య ధృతరాష్ట్రొ ఽబరవీథ ఇథమ
46 యత తథ వైకర్తనం కర్ణమ అగమథ వొ మనస తథా
అప్య అపశ్యత రాధేయం సూతపుత్రం తనుత్యజమ
47 అపి తన న మృషాకార్షీథ యుధి సత్యపరాక్రమః
సంభ్రాన్తానాం తథార్తానాం తరస్తానాం తరాణమ ఇచ్ఛతామ
48 అపి తత పూరయాం చక్రే ధనుర్ధర వరొ యుధి
యత తథ వినిహతే భీష్మే కౌరవాణామ అపావృతమ
49 తత ఖణ్డం పూరయామ ఆస పరేషామ ఆథధథ భయమ
కృతవాన మమ పుత్రాణాం జయాశాం సఫలామ అపి