జడకుచ్చులు/ఆచారక్షయము
ఆచారక్షయము
1
తీరు తీరుల నలం ♦ కారముల్‌ మృగ్గులఁ
జిత్రించు మవ్వంపు ♦ జేతిమేల్మి
పూసలతో బొమ్మ ♦ పోసిన యట్లు చ
క్కని కుట్టుపను లల్లు ♦ కాశలంబు
కైవారములు లేక ♦ యే వలయము లష్ట
దళరేఖల సమర్చు ♦ కలికితనము
పాడేటి రాటాల ♦ పాలు దీసినరీతి
సన్నదారముఁ దీయు ♦ జాణతనము
గీ.తెనుఁనాఁటి కులస్త్రీల ♦ దినదినంబు
సన్నసన్నగ నణఁగారి ♦ చచ్చుచున్న
వకట! ఈగృహజీవ దీ ♦ పికలు నిలువ
స్నేహనిధికి భిక్షాటన ♦ సేయ రేమొ!
2
సీ.ఏడాది పొడుగున ♦ నింతతీరిక లేక
చేలలోఁ గష్టించు ♦ సేద్యకాండ్ర
పెద్దపురాణాల ♦ విన నోచుకొనక యూ
రికి దూరులగు దుర ♦ దృష్టజనుల
జడకుచ్చులు
ఉప్పు కల్లుకుఁ గూడ ♦ నొడ లమ్మవలసిన
ఆధార శూన్యులౌ ♦ అనదవాండ్ర
ఇంటిబానినబాకి ♦ రే సర్వమని తూర్పు
పడమర లెఱుగని ♦ పల్లెసతుల
గీ.ఎవ్వడింక తాంబూర వా ♦ యించుకొనుచు
దరిసి నడుపు పజాహ్లాద ♦ తంత్ర మెపుడు?
అన్నకాటక మటులుండ ♦ నావహించె
భూమి నానంద దుర్భిక్ష ♦ మును సఖుండ!
3
సీ.వినువారి కన్నీరు ♦ వినవాకగా బొంగ
సీతమ్మ కష్టాలు ♦ సెప్పిసెప్పి
వెఱ్ఱిగొల్లడు గూడ ♦ నుఱ్ఱూతలూగంగ
వీధిభాగవతాలు ♦ వేసివేసి
ముసలివాండ్రును మీస ♦ ములు త్రిప్పి కాకెక్క
వీరబొబ్చిలికథల్‌ ♦ వినిచి వినిచి
ఆబాలగోపాల ♦ మావేశమున త్రుళ్ళ
పల్నాటియుద్ధాలు ♦ పాడిపాడి
గీ.పల్లెపల్లెల బ్రాణము ♦ పచ్చగిల్ల
జూతిసుఖము పోషించితి ♦ సర్వకాల
మెచ్చట సురింగిపోతివో ♦ బిచ్చకాఁడ
కవివి పాటకుఁడవు నీవె ♦ గావె సఖుఁడ!
4
సీ. బువ్యమ్ముబంతులఁ ♦ గవ్వించి వయసుకా
వరముబ్బ పడుచులు ♦ పాడలేరు
గొబ్బితట్టెడు వేళఁ ♦ గూడ కన్నె నెలంత
లరమరలే కాడ ♦ మఱచినారు
తద్దెపండుగల సై ♦ తముయాల లూగుట
మోటుగా మగువలు ♦ మూసినారు
రుక్మిణిమొదలుగా ♦ రుచిగొన్న బొమ్మల
పెండ్లిండ్లు బాలలు ♦ విడచినారు
గీ.ఏనిరపరాధమగు క్రీడ ♦ లింతవఱకు
జూతిముఖకళలనదగు ♦ జానలందుఁ
బెంచె సౌందర్య సుఖరుచి ♦ సంచయమ్ము
నా శుభము లస్తమించెడు ♦ నరయరేమొ?