ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర/P316

వికీసోర్స్ నుండి

పదాలు లేవు. ఉన్నచోట క్రీడా విశేషము, పక్షివిశేషము అని కలదు. నిఘంటువులలో లేనిపదాలు కొన్ని యిచ్చట సంగ్రహముగా చర్చింతును.

పసులగోడలు:- ఫార్సీలో ఫసీల్ ఆన కోటగోడ. కావున పెద్దగోడలను పసులగోడ యని యందురు(శుక.౧౩౯)

పైఠాణి=రవిక. (శుక.౧-౨౨౬) పైఠన్ పట్టణమందు సిద్ధమైనవి.

బండికండ్లు:- 'సెట్టితొత్తుల కేమో బాసలట బండికండ్లట చేసన్నట, విన్నవారు చెప్పిరి నాతో' (శుక.౨-౧౧౩) బాసలు చేయుట. సంకేతము చెప్పుట అని యర్థముండవలెను. ఆముక్త మాల్యదలో నీ పదమొకచో వ్రాసినారు. అక్కడను వేదంవారిచ్చిన అర్థము సరిపోలేదు.

బందారాకు:- 'గొంగడిముసుగుతో గొల్లులు చట్రాతిపైన బందారాకు కొసగ' (శుక.౨-౩౪౨) 'బందారు=ఒకానొక చెట్టు' అని శబ్దరత్నాకరము. అది చెట్టుకాదు; ఆలము; తీగె. తెలంగాణాలో బందాల ఆలము అందురు. అది పచ్చగా జడలుగా వానకాలమందు చేలలో ప్రబలి యుండును. నలిపినకొద్దీ సువాసన నిచ్చును. ఆ తీగెలను కూలిపడుచులు తమ కొప్పులలో నుంచుకుందురు నేటికిని ఆ యలము కల తావులలో వానాకాలమందు గొల్లలు దానిని పరచుకొని గొంగడి ముసుగుతన్ని వర్షము ఆగువరకు పండుకొందరు.

గాజుగడపినట్లు:-'గాజు గడపినట్లు దినము గడుపుచు నుండెన్' (శుక.౩-౨౪౩.) కష్టము గడిపినాడని సందర్భమునుబట్టి అర్థమగును. కాని యీ నుడికారమెట్టిదో తెలియదు.

గుడిముద్ర:- 'ఆడుదైనను గుడిముద్ర వైచికొనన్' (శుక.౨-౫౦౭) పూర్వము దేవాలయపు ఆవులకు కోడెలకు ముద్రలు వేసి విడిచెడివారు. ఆ ముద్రలను చూచి అవి కేవలం దేవునివే అని వాటి జోలికి పోకుండిరి.

ఈలకత్తి:-'వంటలక్క చిలుకం దరుగం..... ఈలకత్తి నలుగడ నెమకన్' (శుక. ౩-౫౭). ఇది నిఘంటువులలో లేదు. ఉత్తర సర్కారులలో, 'కత్తిపీట' అందురు. రాయలసీమలో, తెలంగాణములో వంటయింటి కూరగాయలు కోయుదానిని ఈలకత్తి అని సర్వ సాధారణముగా నందురు.