అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 22
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 22) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [బర]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
సుభగే సప్త హొతౄణాం విధానమ ఇహ యాథృశమ
2 ఘరాణం చక్షుశ చ జిహ్వా చ తవక శరొత్రం చైవ పఞ్చమమ
మనొ బుథ్ధిశ చ సప్తైతే హొతారః పృదగ ఆశ్రితాః
3 సూక్ష్మే ఽవకాశే సన్తస తే న పశ్యన్తీతరేతరమ
ఏతాన వై సప్త హొతౄంస తవం సవభావాథ విథ్ధి శొభనే
4 [బరాహ్మణీ]
సూక్ష్మే ఽవకాశే సన్తస తే కదం నాన్యొన్య థర్శినః
కదం సవభావా భగవన్న ఏతథ ఆచక్ష్వ మే విభొ
5 [బర]
గుణాజ్ఞానమ అవిజ్ఞానం గుణి జఞానమ అభిజ్ఞతా
పరస్పరగుణాన ఏతే న విజానన్తి కర్హి చిత
6 జిహ్వా చక్షుస తదా శరొత్రం తవన్మనొ బుథ్ధిర ఏవ చ
న గన్ధాన అధిగచ్ఛన్తి ఘరాణస తాన అధిగచ్ఛతి
7 ఘరాణం చక్షుస తదా శరొత్రం తవన్మనొ బుథ్ధిర ఏవ చ
న రసాన అధిగచ్ఛన్తి జిహ్వా తాన అథిఘచ్ఛతి
8 ఘరాణం జిహ్వా తదా శరొత్రం తవన్మనొ బుథ్ధిర ఏవ చ
న రూపాణ్య అధిగచ్ఛన్తి చక్షుస తాన్య అధిగచ్ఛతి
9 ఘరాణం జిహ్వా చ చక్షుశ చ శరొత్రం బుథ్ధిర మనస తదా
న సపర్శాన అధిగచ్ఛన్తి తవక చ తాన అధిగచ్ఛతి
10 ఘరాణం జిహ్వా చ చక్షుశ చ తవన్మనొ బుథ్ధిర ఏవ చ
న శబ్థాన అధిగచ్ఛన్తి శరొత్రం తాన అధిగచ్ఛతి
11 ఘరాణం జిహ్వా చ చక్షుశ చ తవక శరొత్రం బుథ్ధిర ఏవ చ
సంశయాన నాధిగచ్ఛన్తి మనస తాన అధిగచ్ఛతి
12 ఘరాణం జిహ్వా చ చక్షుశ చ తవక శరొత్రం మన ఏవ చ
న నిష్ఠామ అధిగచ్ఛన్తి బుథ్ధిస తామ అధిగచ్ఛతి
13 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
ఇన్థ్రియాణాం చ సంవాథం మనసశ చైవ భామిని
14 [మనస]
న ఘరాతి మామ ఋతే ఘరాణం రసం జిహ్వా న బుధ్యతే
రూపం చక్షుర న గృహ్ణాతి తవక సపర్శం నావబుధ్యతే
15 న శరొత్రం బుధ్యతే శబ్థం మయా హీనం కదం చన
పరవరం సర్వభూతానామ అహమ అస్మి సనాతనమ
16 అగారాణీవ శూన్యాని శాన్తార్చిష ఇవాగ్నయః
ఇన్థ్రియాణి న భాసన్తే మయా హీనాని నిత్యశః
17 కాష్ఠానీవార్థ్ర శుష్కాణి యతమానైర అపీన్థ్రియైః
గుణార్దాన నాధిగచ్ఛన్తి మామ ఋతే సర్వజన్తవః
18 [ఇన్థ్రియాణి]
ఏవమ ఏతథ భవేత సత్యం యదైతన మన్యతే భవాన
ఋతే ఽసమాన అస్మథర్దాంస తు భొగాన భుఙ్క్తే భవాన యథి
19 యథ్య అస్మాసు పరలీనేషు తర్పణం పరాణధారణమ
భొగాన భుఙ్క్తే రసాన భుఙ్క్తే యదైతన మన్యతే తదా
20 అద వాస్మాసు లీనేషు తిష్ఠత్సు విషయేషు చ
యథి సంకల్పమాత్రేణ భుఙ్క్తే భొగాన యదార్దవత
21 అద చేన మన్యసే సిథ్ధిమ అస్మథర్దేషు నిత్యథా
ఘరాణేన రూపమ ఆథత్స్వ రసమ ఆథత్స్వ చక్షుషా
22 శరొత్రేణ గన్ధమ ఆథత్స్వ నిష్ఠామ ఆథత్స్వ జిహ్వయా
తవచా చ శబ్థమ ఆథత్స్వ బుథ్ధ్యా సపర్శమ అదాపి చ
23 బలవన్తొ హయ అనియమా నియమా థుర్బలీయసామ
భొగాన అపూర్వాన ఆథత్స్వ నొచ్ఛిష్టం భొక్తుమ అర్హసి
24 యదా హి శిష్యః శాస్తారం శరుత్యర్దమ అభిధావతి
తతః శరుతమ ఉపాథాయ శరుతార్దమ ఉపతిష్ఠతి
25 విషయాన ఏవమ అస్మాభిర థర్శితాన అభిమన్యసే
అనాగతాన అతీతాంశ చ సవప్నే జాగరణే తదా
26 వైమనస్యం గతానాం చ జన్తూనామ అల్పచేతసామ
అస్మథర్దే కృతే కార్యే థృశ్యతే పరాణధారణమ
27 బహూన అపి హి సంకల్పాన మత్వా సవప్నాన ఉపాస్య చ
బుభుక్షయా పీడ్యమానొ విషయాన ఏవ ధావసి
28 అగారమ అథ్వారమ ఇవ పరవిశ్య; సంకల్పభొగొ విషయాన అవిన్థన
పరాణక్షయే శాన్తిమ ఉపైతి నిత్యం; థారు కషయే ఽగనిర జవలితొ యదైవ
29 కామం తు నః సవేషు గుణేషు సంగః; కామచ నాన్యొన్య గుణొపలబ్ధిః
అస్మాన ఋతే నాస్తి తవొపలబ్ధిస; తవామ అప్య ఋతే ఽసమాన న భజేత హర్షః