అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 21

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 21)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [బర]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
నిబొధ థశ హొతౄణాం విధానమ ఇహ యాథృశమ
2 సర్వమ ఏవాత్ర విజ్ఞేయం చిత్తం జఞానమ అవేక్షతే
రేతః శరీరభృత కాయే విజ్ఞాతా తు శరీరభృత
3 శరీరభృథ గార్హపత్యస తస్మాథ అన్యః పరణీయతే
తతశ చాహవనీయస తు తస్మిన సంక్షిప్యతే హవిః
4 తతొ వాచస్పతిర జజ్ఞే సమానః పర్యవేక్షతే
రూపం భవతి వై వయక్తం తథ అనుథ్రవతే మనః
5 [బరాహ్మణీ]
కస్మాథ వాగ అభవత పూర్వం కస్మాత పశ్చాన మనొ ఽభవత
మనసా చిన్తితం వాక్యం యథా సమభిపథ్యతే
6 కేన విజ్ఞానయొగేన మతిశ చిత్తం సమాస్దితా
సమున్నీతా నాధ్యగచ్ఛత కొ వైనాం పరతిషేధతి
7 [బర]
తామ అపానః పతిర భూత్వా తస్మాత పరేష్యత్య అపానతామ
తాం మతిం మనసః పరాహుర మనస తస్మాథ అవేక్షతే
8 పరశ్నం తు వాన మనసొర మాం యస్మాత తవమ అనుపృచ్ఛసి
తస్మాత తే వర్తయిష్యామి తయొర ఏవ సమాహ్వయమ
9 ఉభే వాన మనసీ గత్వా భూతాత్మానమ అపృచ్ఛతామ
ఆవయొః శరేష్ఠమ ఆచక్ష్వ ఛిన్ధి నౌ సంశయం విభొ
10 మన ఇత్య ఏవ భగవాంస తథా పరాహ సరస్వతీమ
అహం వై కామధుక తుభ్యమ ఇతి తం పరాహ వాగ అద
11 సదావరం జఙ్గమం చైవ విథ్ధ్య ఉభే మనసీ మమ
సదావరం మత్సకాశే వై జఙ్గమం విషయే తవ
12 యస తు తే విషయం గచ్ఛేన మన్త్రొ వర్ణః సవరొ ఽపి వా
తన మనొ జఙ్గమం నామ తస్మాథ అసి గరీయసీ
13 యస్మాథ అసి చ మా వొచః సవయమ అభ్యేత్య శొభనే
తస్మాథ ఉచ్ఛ్వాసమ ఆసాథ్య న వక్ష్యసి సరస్వతి
14 పరాణాపానాన్తరే థేవీ వాగ వై నిత్యం సమ తిష్ఠతి
పరేర్యమాణా మహాభాగే వినా పరాణమ అపానతీ
పరజాపతిమ ఉపాధావత పరసీథ భగవన్న ఇతి
15 తతః పరాణః పరాథురభూథ వాచమ ఆప్యాయయన పునః
తమాథ ఉచ్ఛ్వాసమ ఆసాథ్య న వాగ వథతి కర్హి చిత
16 ఘొషిణీ జాతనిర్ఘొషా నిత్యమ ఏవ పరవర్తతే
తయొర అపి చ ఘొషిణ్యొర నిర్ఘొషైవ గరీయసీ
17 గౌర ఇవ పరస్రవత్య ఏషా రసమ ఉత్తమశాలినీ
సతతం సయన్థతే హయ ఏషా శాశ్వతం బరహ్మవాథినీ
18 థివ్యాథివ్య పరభావేన భారతీ గౌః శుచిస్మితే
ఏతయొర అన్తరం పశ్య సూక్ష్మయొః సయన్థమానయొః
19 అనుత్పన్నేషు వాక్యేషు చొథ్యమానా సిసృక్షయా
కిం ను పూర్వం తతొ థేవీ వయాజహార సరస్వతీ
20 పరాణేన యా సంభవతే శరీరే; పరాణాథ అపానమ్ప్రతిపథ్యతే చ
ఉథాన భూతా చ విసృజ్య థేహం; వయానేన సర్వం థివమ ఆవృణొతి
21 తతః సమానే పరతితిష్ఠతీహ; ఇత్య ఏవ పూర్వం పరజజల్ప చాపి
తస్మాన మనః సదావరత్వాథ విశిష్టం; తదా థేవీ జఙ్గమత్వాథ విశిష్టా