అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 202
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 202) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [మార్క]
ఏవమ ఉక్తః స విప్రస తు ధర్మవ్యాధేన భారత
కదామ అకదయథ భూయొ మనసః పరీతివర్ధనీమ
2 [బరా]
మహాభూతాని యాన్య ఆహుః పఞ్చ ధర్మవిథాం వర
ఏకైకస్య గుణాన సమ్యక పఞ్చానామ అపి మే వథ
3 [వయధ]
భూమిర ఆపస తదా జయొతిర వాయుర ఆకాశమ ఏవ చ
గుణొత్తరాణి సర్వాణి తేషాం వక్ష్యామి తే గుణాన
4 భూమిః పఞ్చ గుణా బరహ్మన్న ఉథకం చ చతుర్గుణమ
గుణాస తరయస తేజసి చ తరయశ చాకాశవాతయొః
5 శబ్థః సపర్శశ చ రూపం చ రసశ చాపి థవిజొత్తమ
ఏతే గుణాః పఞ్చ భూమేః సర్వేభ్యొ గుణవత్తరాః
6 శబ్థః సపర్శశ చ రూపం చ తేజసొ ఽద గుణాస తరయః
అపామ ఏతే గుణా బరహ్మన కీర్తిమాస తవ సువ్రత
7 శబ్థః సపర్శశ చ రూపం చ తేజసొ ఽద గుణాస తరయః
శబ్థః సపర్శశ చ వాయౌ తు శబ్థ ఆకాశ ఏవ చ
8 ఏతే పఞ్చథశ బరహ్మన గుణా భూతేషు పఞ్చసు
వర్తన్తే సర్వభూతేషు యేషు లొకాః పరతిష్ఠితాః
అన్యొన్యం నాతివర్తన్తే సంపచ చ భవతి థవిజ
9 యథా తు విషమీ భావమ ఆచరన్తి చరాచరాః
తథా థేహీ థేహమ అన్యం వయతిరొహతి కాలతః
10 ఆనుపూర్వ్యా వినశ్యన్తి జాయన్తే చానుపూర్వశః
తత్ర తత్ర హి థృశ్యన్తే ధాతవః పాఞ్చభౌతికాః
యైర ఆవృతమ ఇథం సర్వం జగత సదావరజఙ్గమమ
11 ఇన్థ్రియైః సృజ్యతే యథ యత తత తథ వయక్తమ ఇతి సమృతమ
అవ్యక్తమ ఇతి విజ్ఞేయం లిఙ్గగ్రాహ్యమ అతీన్థ్రియమ
12 యదా సవం గరాహకాన్య ఏషాం శబ్థాథీనామ ఇమాని తు
ఇన్థ్రియాణి యథా థేహీ ధారయన్న ఇహ తప్యతే
13 లొకే వితతమ ఆత్మానం లొకం చాత్మని పశ్యతి
పరావరజ్ఞః సక్తః సన సర్వభూతాని పశ్యతి
14 పశ్యతః సర్వభూతాని సర్వావస్దాసు సర్వథా
బరహ్మభూతస్య సంయొగొ నాశుభేనొపపథ్యతే
15 జఞానమూలాత్మకం కలేశమ అతివృత్తస్య మొహజమ
లొకొ బుథ్ధిప్రకాశేన జఞేయ మార్గేణ థృశ్యతే
16 అనాథి నిధనం జన్తుమ ఆత్మయొనిం సథావ్యయమ
అనౌపమ్యమ అమూర్తం చ భగవాన ఆహ బుథ్ధిమాన
తపొ మూలమ ఇథం సర్వం యన మాం విప్రానుపృచ్ఛసి
17 ఇన్థ్రియాణ్య ఏవ తత సర్వం యత సవర్గనరకావ ఉభౌ
నిగృహీత విసృష్టాని సవర్గాయ నరకాయ చ
18 ఏష యొగవిధిః కృత్స్నొ యావథ ఇన్థ్రియధారణమ
ఏతన మూలం హి తపసః కృత్స్నస్య నరకస్య చ
19 ఇన్థ్రియాణాం పరసఙ్గేన థొషమ ఋచ్ఛత్య అసంశయమ
సంనియమ్య తు తాన్య ఏవ తతః సిథ్ధిమ అవాప్నుతే
20 షణ్ణామ ఆత్మని నిత్యానామ ఐశ్వర్యం యొ ఽధిగచ్ఛతి
న స పాపైః కుతొ ఽనర్దైర యుజ్యతే విజితేన్థ్రియః
21 రదః శరీరం పురుషస్య థృష్టమ; ఆత్మా నియతేన్థ్రియాణ్య ఆహుర అశ్వాన
తైర అప్రమత్తః కుశలీ సథశ్వైర; థాన్తైః సుఖం యాతి రదీవ ధీరః
22 షణ్ణామ ఆత్మని నిత్యానామ ఇన్థ్రియాణాం పరమాదినామ
యొ ధీరొ ధారయేథ రశ్మీన స సయాత పరమసారదిః
23 ఇన్థ్రియాణాం పరసృష్టానాం హయానామ ఇవ వర్త్మసు
ధృతిం కుర్వీత సారద్యే ధృత్యా తాని జయేథ ధరువమ
24 ఇన్థ్రియాణాం హి చరతాం యన మనొ ఽనువిధీయతే
తథ అస్య హరతే బుథ్ధిం నావం వాయుర ఇవామ్భసి
25 యేషు విప్రతిపథ్యన్తే షట్సు మొహాత ఫలాగమే
తేష్వ అధ్యవసితాధ్యాయీ విన్థతే ధయానజం ఫలమ