అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 70
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 70) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 థత్తానాం ఫలసంప్రాప్తిం గవాం పరబ్రూహి మే ఽనఘ
విస్తరేణ మహాబాహొ న హి తృప్యామి కద్యతామ
2 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
ఋషేర ఉథ్థాలకేర వాక్యం నాచికేతస్య చొభయొః
3 ఋషిర ఉథ్థాలకిర థీక్షామ ఉపగమ్య తతః సుతమ
తవం మామ ఉపచరస్వేతి నాచికేతమ అభాషత
సమాప్తే నియమే తస్మిన మహర్షిః పుత్రమ అబ్రవీత
4 ఉపస్పర్శన సక్తస్య సవాఖ్యాయ నిరతస్య చ
ఇధ్మా థర్భాః సుమనసః కలశశ చాభితొ జలమ
విస్మృతం మే తథ ఆథాయ నథీతీరాథ ఇహావ్రజ
5 గత్వానవాప్య తత సర్వం నథీవేగసమాప్లుతమ
న పశ్యామి తథ ఇత్య ఏవం పితరం సొ ఽబరవీన మునిః
6 కషుత్పిపాసా శరమావిష్టొ మునిర ఉథ్థాలకిస తథా
యమం పశ్యేతి తం పుత్రమ అశపత స మహాతపాః
7 తదా స పిత్రాభిహతొ వాగ్వజ్రేణ కృతాఞ్జలిః
పరసీథేతి బరువన్న ఏవ గతసత్త్వొ ఽపతథ భువి
8 నాచికేతం పితా థృష్ట్వా పతితం థుఃఖమూర్ఛితః
కిం మయా కృతమ ఇత్య ఉక్త్వా నిపపాత మహీతలే
9 తస్య థుఃఖపరీతస్య సవం పుత్రమ ఉపగూహత
వయతీతం తథ అహః శేషం సా చొగ్రా తత్ర శర్వరీ
10 పిత్ర్యేణాశ్రు పరపాతేన నాచికేతః కురూథ్వహ
పరాస్పన్థచ ఛయనే కౌశ్యే వృష్ట్యా సస్యమ ఇవాప్లుతమ
11 స పర్యపృచ్ఛత తం పుత్రం శలాఘ్యం పరత్యాగతం పునః
థివ్యైర గన్ధైః సమాథిగ్ధం కషీణస్వప్నమ ఇవొత్దితమ
12 అపి పుత్ర జితా లొకాః శుభాస తే సవేన కర్మణా
థిష్ట్యా చాసి పునః పరాప్తొ న హి తే మానుషం వపుః
13 పరత్యక్షథర్శీ సర్వస్య పిత్రా పృష్టొ మహాత్మనా
అన్వర్దం తం పితుర మధ్యే మహర్షీణాం నయవేథయత
14 కుర్వన భవచ ఛాసనమ ఆశు యాతొ; హయ అహం విశాలాం రుచిరప్రభావామ
వైవస్వతీం పరాప్య సబామ అపశ్యం; సహస్రశొ యొజనహైమ భౌమామ
15 థృష్ట్వైవ మామ అభిముఖమ ఆపతన్తం; గృహం నివేథ్యాసనమ ఆథిథేశ
వైవస్వతొ ఽరఘ్యాథిభిర అర్హణైశ చ; భవత కృతే పూజయామ ఆస మాం సః
16 తతస తవ అహం తం శనకైర అవొచం; వృతం సథస్యైర అభిపూజ్యమానమ
పరాప్తొ ఽసమి తే విషయం ధర్మరాజ; లొకాన అర్హే యాన సమ తాన మే విధత్స్వ
17 యమొ ఽబరవీన మాం న మృతొ ఽసి సౌమ్య; యమం పశ్యేత్య ఆహ తు తవాం తపస్వీ
పితా పరథీప్తాగ్నిసమానతేజా; న తచ ఛక్యమ అనృతం విప్ర కర్తుమ
18 థేష్టస తే ఽహం పరతిగచ్ఛస్వ తాత; శొచత్య అసౌ తవ థేహస్య కర్తా
థథామి కిం చాపి మనః పరణీతం; పరియాతిదే తవ కామాన వృణీష్వ
19 తేనైవమ ఉక్తస తమ అహం పరత్యవొచం; పరాప్తొ ఽసమి తే విషయం థుర్నివర్త్యమ
ఇచ్ఛామ్య అహం పుణ్యకృతాం సమృథ్ధాఁల; లొకాన థరష్టుం యథి తే ఽహం వరార్హః
20 యానం సమారొప్య తు మాం స థేవొ; వాహైర యుక్తం సుప్రభం భానుమన్తమ
సంథర్శయామ ఆస తథా సమ లొకాన; సర్వాంస తథా పుణ్యకృతాం థవిజేన్థ్ర
21 అపశ్యం తత్ర వేశ్మాని తైజసాని కృతాత్మనామ
నానా సంస్దాన రూపాణి సర్వరత్నమయాని చ
22 చన్థ్రమణ్డలశుభ్రాణి కిఙ్కిణీజాలవన్తి చ
అనేకశతభౌమాని సాన్తర జలవనాని చ
23 వైడూర్యార్క పరకాశాని రూప్యరుక్మమయాని చ
తరుణాథిత్యవర్ణాని సదావరాణి చరాణి చ
24 భక్ష్యభొజ్యమయాఞ శైలాన వాసాంసి శయనాని చ
సర్వకామఫలాంశ చైవ వృక్షాన భవనసంస్దితాన
25 నథ్యొ వీద్యః సభా వాపీ థీర్ఘికాశ చైవ సర్వశః
ఘొషవన్తి చ యానాని యుక్తాన్య ఏవ సహస్రశః
26 కషీరస్రవా వై సరితొ గిరీంశ చ; సర్పిస తదా విమలం చాపి తొయమ
వైవస్వతస్యానుమతాంశ చ థేశాన; అథృష్టపూర్వాన సుబహూన అపశ్యమ
27 సర్వం థృష్ట్వా తథ అహం ధర్మరాజమ; అవొచం వై పరభవిష్ణుం పురాణమ
కషీరస్యైతాః సర్పిషశ చైవ నథ్యః; శశ్వత సరొతాః కస్య భొజ్యాః పరథిష్టాః
28 యమొ ఽబరవీథ విథ్ధి భొజ్యాస తవమ ఏతా; యే థాతారః సాధవొ గొరసానామ
అన్యే లొకాః శాశ్వతా వీతశొకాః; సమాకీర్ణా గొప్రథానే రతానామ
29 న తవ ఏవాసాం థానమాత్రం పరశస్తం; పాత్రం కాలొ గొవిశేషొ విధిశ చ
జఞాత్వా థేయా విప్ర గవాన్తరం హి; థుఃఖం జఞాతుం పావకాథిత్యభూతమ
30 సవాధ్యాయాఢ్యొ యొ ఽతిమాత్రం తపస్వీ; వైతానస్దొ బరాహ్మణః పాత్రమ ఆసామ
కృచ్ఛ్రొత్సృష్టాః పొషణాభ్యాగతాశ చ; థవారైర ఏతైర గొవిశేషాః పరశస్తాః
31 తిస్రొ రాత్రీర అథ్భిర ఉపొష్య భూమౌ; తృప్తా గావస తర్పితేభ్యః పరథేయాః
వత్సైః పరీతాః సుప్రజాః సొపచారాస; తర్యహం థత్త్వా గొరసైర వర్తితవ్యమ
32 థత్త్వా ధేనుం సువ్రతాం కాంస్యథొహాం; కల్యాణ వత్సామ అపలాయినీం చ
యావన్తి లొమాని భవన్తి తస్యాస; తావథ వర్షాణ్య అశ్నుతే సవర్గలొకమ
33 తదానడ్వాహం బరాహ్మణాయ పరథాయ; థాన్తం ధుర్యం బలవన్తం యువానమ
కులానుజీవం వీర్యవన్తం బృహన్తం; భుఙ్క్తే లొకాన సంమితాన ధేనుథస్య
34 గొషు కషాన్తం గొశరణ్యం కృతజ్ఞం; వృత్తి గలానం తాథృశం పాత్రమ ఆహుః
వృత్తి గలానే సంభ్రమే వా మహార్దే; కృష్యర్దే వా హొమహేతొః పరసూత్యామ
35 గుర్వర్దే వా బాల పుష్ట్యాభిషఙ్గాథ; గావొ థాతుం థేశకాలొ ఽవిశిష్టః
అన్తర్జాతాః సుక్రయ జఞానలబ్ధాః; పరాణక్రీతా నిర్జితాశ చౌథకాశ చ
36 [నచికేతస]
శరుత్వా వైవస్వతవచస తమ అహం పునర అబ్రువమ
అగొమీ గొప్రథాతౄణాం కదం లొకాన నిగచ్ఛతి
37 తతొ యమొ ఽబరవీథ ధీమాన గొప్రథానే పరాం గతిమ
గొప్రథానానుకల్పం తు గామ ఋతే సన్తి గొప్రథాః
38 అలాభే యొ గవాం థథ్యాథ ఘృతధేనుం యతవ్రతః
తస్యైతా ఘృతవాహిన్యః కషరన్తే వత్సలా ఇవ
39 ఘృతాలాభే చ యొ థథ్యాత తిలధేనుం యతవ్రతః
స థుర్గాత తారితొ ధేన్వా కషీరనథ్యాం పరమొథతే
40 తిలాలాభే చ యొ థథ్యాజ జలధేనుం యతవ్రతః
స కామప్రవహాం శీతాం నథీమ ఏతామ ఉపాశ్నుతే
41 ఏవమాథీని మే తత్ర ధర్మరాజొ నయథర్శయత
థృష్ట్వా చ పరమం హర్షమ అవాపమ అహమ అచ్యుత
42 నివేథయే చాపి పరియం భవత్సు; కరతుర మహాన అల్పధనప్రచారః
పరాప్తొ మయా తాత స మత్ప్రసూతః; పరపత్స్యతే వేథ విధిప్రవృత్తః
43 శాపొ హయ అయం భవతొ ఽనుగ్రహాయ; పరాప్తొ మయా యత్ర థృష్టొ యమొ మే
థానవ్యుష్టిం తత్ర థృష్ట్వా మహార్దాం; నిఃసంథిగ్ధం థానధర్మాంశ చరిష్యే
44 ఇథం చ మామ అబ్రవీథ ధర్మరాజః; పునః పునః సంప్రహృష్టొ థవిజర్షే
థానేన తాత పరయతొ ఽభూః సథైవ; విశేషతొ గొప్రథానం చ కుర్యాః
45 శుథ్ధొ హయ అర్దొ నావమన్యః సవధర్మాత; పాత్రే థేయం థేశకాలొపపన్నే
తస్మాథ గావస తే నిత్యమ ఏవ పరథేయా; మా భూచ చ తే సంశయః కశ చిథ అత్ర
46 ఏతాః పురా అథథన నిత్యమ ఏవ; శాన్తాత్మానొ థానపదే నివిష్టాః
తపాంస్య ఉగ్రాణ్య అప్రతిశఙ్కమానాస; తే వై థానం పరథథుశ చాపి శక్త్యా
47 కాలే శక్త్యా మత్సరం వర్జయిత్వా; శుథ్ధాత్మానః శరథ్ధినః పుణ్యశీలాః
థత్త్వా తప్త్వా లొకమ అముం పరపన్నా; థేథీప్యన్తే పుణ్యశీలాశ చ నాకే
48 ఏతథ థానం నయాయలబ్ధం థవిజేభ్యః; పాత్రే థత్తం పరాపణీయం పరీక్ష్య
కామ్యాష్టమ్యాం వర్తితావ్యం థశాహం; రసైర గవాం శకృతా పరస్నవైర వా
49 వేథ వరతీ సయాథ వృషభ పరథాతా; వేథావాప్తిర గొయుగస్య పరథానే
తీర్దావాప్తిర గొప్రయుక్త పరథానే; పాపొత్సర్గః కపిలాయాః పరథానే
50 గామ అప్య ఏకాం కపిలాం సంప్రథాయ; నయాయొపేతాం కల్మషాథ విప్రముచ్యేత
గవాం రసాత పరమం నాస్తి కిం చిథ; గవాం థానం సుమహత తథ వథన్తి
51 గావొ లొకాన ధారయన్తి కషరన్త్యొ; గావశ చాన్నం సంజనయన్తి లొకే
యస తజ జానన న గవాం హార్థమ ఏతి; స వై గన్తా నిరయం పాపచేతాః
52 యత తే థాతుం గొసహస్రం శతం వా; శతార్ధం వా థశవా సాధు వత్సాః
అప్య ఏకాం వా సాధవే బరాహ్మణాయ; సాస్యాముష్మిన పుణ్యతీర్దా నథీ వై
53 పరాప్త్యా పుష్ట్యా లొకసంరక్షణేన; గావస తుల్యాః సూర్యపాథైః పృదివ్యామ
శబ్థశ చైకః సంతతిశ చొపభొగస; తస్మాథ గొథః సూర్య ఇవాభిభాతి
54 గురుం శిష్యొ వరయేథ గొప్రథానే; స వై వక్తా నియతం సవర్గథాతా
విధిజ్ఞానాం సుమహాన ఏష ధర్మొ; విధిం హయ ఆథ్యం విధయః సంశ్రయన్తి
55 ఏతథ థానం నయాయలబ్ధం థవిజేభ్యః; పాత్రే థత్త్వా పరాపయేదాః పరీక్ష్య
తవయ్య ఆశంసన్త్య అమరా మానవాశ చ; వయం చాపి పరసృతే పుణ్యశీలాః
56 ఇత్య ఉక్తొ ఽహం ధర్మరాజ్ఞా మహర్షే; ధర్మాత్మానం శిరసాభిప్రణమ్య
అనుజ్ఞాతస తేన వైవస్వతేన; పరత్యాగమం భగవత పాథమూలమ